Γραφει ο Θάνος Τζήμερος… Κάθε φορά που ένα κρατικό μονοπώλιο απειλείται, κατακλύζεται ο δημόσιος λόγος από δακρύβρεκτες αναλύσεις για τα κοινωνικά αγαθά που ξεπουλιούνται στο αναλγητοκεφάλαιο (μία λέξη στη σοβιετική διάλεκτο, που μιλάμε εδώ και χρόνια). Και δώσ’ του κλάψες των ευαίσθητων αριστερούληδων και δώσ’ του κατάρες για τους κερδοσκόπους ιδιώτες που θα πουλάνε χρυσάφι στον γκοσμάκη το νερό, το ρεύμα, τα φάρμακα, τις παραλίες, τις συγκοινωνίες και πάει λέγοντας.
Κανένας βέβαια δεν μπαίνει στον κόπο να εξηγήσει πώς ακριβώς ορίζεται το κοινωνικό αγαθό και, κυρίως, ποιος πρέπει να πληρώνει για την παραγωγή και τη μεταφορά του. Γιατί να είναι κοινωνικό αγαθό το νερό, κι όχι το ψωμί, τα ρούχα ή η στέγη; Διότι, εκτός από το φως του ήλιου και τον αέρα που βρίσκονται εν αφθονία και έρχονται μέχρι τα μάτια και τη μύτη σου τζάμπα, όλα τα άλλα έχουν κόστος.
Μια και οι πρόσφατοι κοπετοί έγιναν για το νερό, ας προσπαθήσουμε να δούμε το θέμα χρησιμοποιώντας την κοινή λογική. Το νερό δεν πας να το πιεις εκεί που αναβλύζει, στα Ακαρνανικά Όρη, ας πούμε. Αν πήγαινες ή αν έμενες δίπλα στην πηγή, τότε θα έμοιαζε με το “τζάμπα” του φωτός, μολονότι υπάρχει μια ουσιώδης διαφορά: ο ήλιος φτάνει και περισσεύει για όλη την ανθρωπότητα, αλλά αν 11 εκατομμύρια Έλληνες έπαιρναν τα βουνά για να βρουν νερό, θα γινόταν ο κακός χαμός.
Το νερό, λοιπόν, χρειάζεται εγκαταστάσεις, ταμιευτήρες, εργοστάσια φιλτραρίσματος και απολύμανσης και ασφαλές δίκτυο μέχρι τη βρύση σου. Όλα αυτά κοστίζουν. Και φυσικά, το κόστος το πληρώνεις εσύ, ο καταναλωτής. Ακόμα και οι “κοινωνικοί αγαθιάρηδες” δεν ζητούν δωρεάν νερό, διότι ο καθένας θα το ξόδευε απερίσκεπτα και τα αποθέματα σε λίγο θα εξαντλούνταν. Άρα, θα πληρώνεις ανάλογα με την κατανάλωση. Αν αυτές τις εργασίες τις αναλάβει ιδιώτης θα πληρώνεις ένα ποσό Χ. Αν συνεχίσει να τις έχει το κράτος θα πληρώνεις 5Χ και βάλε. Για ποιον λόγο θες να πληρώνεις 5 φορές ακριβότερα το νερό, όπως πλήρωνες κάποτε 10 φορές ακριβότερα το τηλέφωνο;
Βέβαια, δεν είδα οι ευαισθητούληδες της αριστεράς να διαμαρτύρονται όταν η ΕΥΔΑΠ έβαλε 20 εκατομμύρια ευρώ (δικά σου λεφτά, φορολογούμενε) στην ΑΜΚ της KeratiΑttica Bank και έχασε ήδη τα 18! Μήπως και η Τράπεζα Αττικής είναι κοινωνικό αγαθό; Θυμίζω ότι για την “επένδυση” ευθύνονται δύο Γιάννηδες, και οι δύο γρανάζια του κράτους. Την εντολή έδωσε ο, επί 23 χρόνια μισθοδοτούμενος από την Τράπεζα Αττικής, Γ. Δραγασάκης και την εκτέλεσε πειθήνια ο Γ. Μπενίσης, διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ που τοποθετήθηκε εκεί με την ιδιότητα του… συντρόφου της Ρ. Δούρου. (Αν το μοναδικό σου “επαγγελματικό” προσόν είναι οι κομματικοί… δεσμοί, με τι κότσια θα πεις “όχι”;)
Μα είναι “στρατηγικό αγαθό” το νερό επιμένει ο ευαισθητούλης αριστερούλης – με τα λεφτά των άλλων. Δηλαδή, τι εννοεί ο ποιητής; Ότι, ας πούμε, θα αγοράσει την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ ο Καλογρίτσογλου, πράκτορας του Ερντογάν, και σε περίπτωση πολέμου, θα μας το κόψει για να κορακιάσουμε;
Σε περίπτωση πολέμου οι κρίσιμες παραγωγικές μονάδες επιτάσσονται (ακόμα και η προσωπική εργασία μπορεί να επιταχθεί) και περνούν αυτόματα σε κρατική – στρατιωτική διοίκηση – θα εξαιρεθεί η ύδρευση;
Κι αν ο ιδιώτης θέλει να ανεβάσει την τιμή του νερού στα ύψη; – επιμένει ο φοβικός αριστερούλης. Ας πούμε λοιπόν ότι την ΕΥΔΑΠ την αγοράζει ένας στυγνός κερδοσκόπος και αποφασίζει να σου χρεώσει 1000 ευρώ το κυβικό. Μπορεί; Η απάντηση είναι “Ναι, αν του το επιτρέψεις!” Όμως, όπου δεν μπορεί από τις συνθήκες να υπάρξει ανταγωνισμός, μπαίνει η έννοια του κράτους – επόπτη, αυστηρού και αδέκαστου, την οποία η φιλελεύθερη ιδεολογία θεωρεί κομβικής σημασίας, αλλά οι κρατιστές (αριστερούληδες και δεξιούληδες) ξεχνούν, διότι συνήθισαν στην ιδέα του κράτους – εργοδότη, χρεοκοπημένου μεν αλλά πάντα ικανού να κάνει ρουσφέτια και να διορίζει τα “δικά μας παιδιά”. Στον διαγωνισμό πώλησης, λοιπόν, εγώ θα έβαζα όρο η τιμή του νερού να είναι για τα επόμενα δέκα χρόνια τουλάχιστον 20% χαμηλότερη από την σημερινή, και κάθε ενδεχόμενη αύξηση μετά την δεκαετία να χρειάζεται την έγκριση μιας Δημόσιας Αρχής, π.χ. της Επιτροπής Ανταγωνισμού και να είναι επαρκώς αιτιολογημένη. Να μη σου πω ότι ο διαγωνισμός αντί για πλειοδοτικός θα μπορούσε να είναι μειοδοτικός: ποιος δίνει χαμηλότερη τιμή κυβικού! Κι επειδή τίποτε δεν πρέπει να αφήνεται στην ευσυνειδησία ή τη φιλοπατρία του καθενός, η “δική μου” προκήρυξη του διαγωνισμού θα όριζε και τις προδιαγραφές του τελικού προϊόντος: το νερό θα έχει αυτά τα χαρακτηριστικά – και θα προέβλεπε συνεχείς κρατικούς ελέγχους και ιδιαίτερα τσουχτερό πρόστιμο εάν δεν τηρούνται. Θα έρχονταν ενδιαφερόμενοι με τέτοιους όρους; Ουρά θα έκαναν! Σε σύγκριση με το σημερινό όργιο κακοδιαχείρισης και σπατάλης, με την απαρχαιωμένη τεχνολογία, και με τις εκατοντάδες ή και χιλιάδες υπεράριθμων υπαλλήλων – όλοι πολιτικά βύσματα – που έχει κάθε ΔΕΚΟ και την βουλιάζουν οικονομικά, ο ιδιώτης θα μπορούσε και πολύ χαμηλές τιμές να προσφέρει και να διασφαλίσει την ποιότητα και να βγάλει σοβαρό κέρδος. Δεν θα άφηνε όμως έναν σπασμένο αγωγό να τρέχει για μέρες και να πλημμυρίζει τους δρόμους διότι θα έχανε λεφτά. Ούτε θα άφηνε στο δίκτυο αγωγούς αμιαντοτσιμέντου (το 65% του συνολικού δικτύου στην ΕΥΔΑΠ και το 50% στην ΕΥΑΘ) ή σαπάκια τοποθετημένα το… 1927! Ούτε θα αρνούνταν να δώσει χημικές αναλύσεις στη δημοσιότητα όπως οι σημερινές διοικήσεις που θα αποδείκνυαν ότι το… κοινωνικό αγαθό έχει κάτι επικίνδυνες ουσίες (χλωροφόρμιο, βρωμοδιχλωρομεθάνιο, χλωροπικρίνη…) που έχουν κάνει πλούσιους όσους πουλάν φίλτρα νερού. Κατανοητό, ε;
Γιατί λοιπόν γίνεται όλη αυτή η φασαρία; Μα για να έχουν οι κρατιστές ακόμα ένα χαρτί στα χέρια τους για να το παίξουν στις εκλογές: ψήφισέ μας και θα σε διορίσω στην ΕΥΔΑΠ ή στην ΕΥΑΘ. Μόλις δημοσιεύτηκε η πρόθεση των κόκκινων κρατιστών που υποδύονται την κυβέρνηση να προσλάβουν 1.196 μόνιμους υπαλλήλους όλων των ειδικοτήτων σε υπηρεσίες του Δημοσίου, εκ των οποίων 150 άτομα θα προσληφθούν στην ΕΥΑΘ και 300 στην ΕΥΔΑΠ. Θα συνεχίσουν και αυτοί να γυρνάν τα σπίτια για να μετρούν τα ρολόγια και να ανοιγοκλείνουν την παροχή σκύβοντας μπρούμυτα στο κλασικό φρεάτιο μπροστά στο σπίτι, όταν σε όλες τις σοβαρές χώρες αυτό γίνεται με αυτόματους, ηλεκτρονικά ελεγχόμενους, διακόπτες. Ο ιδιώτης θα τους έβαζε, για να μειώσει το κόστος. Το κράτος δεν θα τους βάλει, για να αυξήσει τις προσλήψεις. Τη διαφορά την πληρώνεις εσύ. Έχεις κανέναν λόγο να συνεχίσεις να το κάνεις;
Το μοναδικό πραγματικό επιχείρημα όσων είναι κατά των ιδιωτικοποιήσεων είναι πως μια τόσο άχρηστη κυβέρνηση αποκλείεται να κάνει κάτι σωστά, ακόμα κι αν το ήθελε. Πολλώ δεν μάλλον, όταν δεν το θέλει. Σ΄αυτό έχουν δίκιο. Αλλά η λύση δεν βρίσκεται στις δεξαμενές της ΕΥΔΑΠ. Βρίσκεται στη δεξαμενή των ψηφοφόρων.
