Στις 27 Αυγούστου του 1883, έγινε στο Κρακατόα η πιο ισχυρή ηφαιστειακή έκρηξη στην καταγεγραμμένη ιστορία.
Από το μικρό ακατοίκητο ηφαιστιογενές νησί στην Ινδονησία, δυτικά της Sumatra, οι εκρήξεις πέταξαν στον αέρα 5 κυβικά μίλια γης σε ύψος 80 χιλιομέτρων, ενώ ακούστηκαν σε απόσταση 5 000 χιλιόμετρα.
Οι εκρήξεις αυτές δημιούργησαν τσουνάμι ύψους 35 μέτρων και σκότωσαν συνολικά κοντα στις 36 χιλιάδες ανθρώπους.
Το Κρακατόα έδειξε να είναι ενεργό για πρώτη φορά σε 200 χρόνια, όταν στις 20 Μαΐου του 1883 ένα γερμανικό πολεμικό πλοίο που περνούσε από κοντά, κατέγραψε ένα σύννεφο στάχτης και σκόνης κοντά που έφτανε σε ύψος τα 11 χιλιόμετρα.
Για τους επόμενους δύο μήνες παρατηρήθηκαν παρόμοιες εκρήξεις από μάρτυρες στα διπλανά νησιά Java και Sumatra.
Μη έχοντας καμία ιδέα για την επερχόμενη καταστροφή, οι ντόπιοι κάτοικοι καλωσόρισαν αυτήν την δραστηριότητα του ηφαιστείου με πανηγυρική διάθεση.
Στις 26 και 27 Αυγούστου αυτός ο ενθουσιασμός μετατράπηκε σε φρίκη, όταν η έκρηξη του Κρακατόα ενεργοποίησε μια αλυσίδα φυσικών καταστροφών που ήταν αισθητές σε όλο τον κόσμο για πολλά χρόνια.
Μια τεράστια έκρηξη του απογεύματος της 26 Αυγούστου κατέστρεψε τα βόρεια 2/3 του νησιού.
Όπως βυθιζόταν στο στενό της Sunda ανάμεσα στον Ινδικό ωκεανό και την θάλασσα της Java, προκάλεσε μια σειρά από πυροκλαστικές ροές (ένα μείγμα από αέρια, στάχτη και πέτρα) και τεράστια τσουνάμι που χτύπησαν κοντινές ακτές.
Την επόμενη μέρα, οι 4 εκρήξεις που ξεκίνησαν από τις 5:30 το πρωί αποδείχθηκαν κατακλυσμικές. Η λεπτή σκόνη από τις εκρήξεις εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον πλανήτη και δημιούργησε ένα ατμοσφαιρικό πέπλο που χαμήλωσε την θερμοκρασία σε αρκετά μέρη στον κόσμο.
Από τους 36 χιλιάδες θανάτους που προκάλεσε η έκρηξη, οι περισσότεροι ήταν από το τσουνάμι μετά το βύθισμα μεγάλου κομματιού του νησιού στο νερό. Τα κύματα έφταναν σε ύψος τα 35 μέτρα και έπληξαν τα νησιά ξεριζώνοντας τις καλλιέργειες και ξεβράζοντας ανθρώπους στη θάλασσα.
Περίπου 5000 άνθρωποι απανθρακώθηκαν από τις πυροκλαστικές ροές που έφτασαν έως την θάλασσα και εξαπλώθηκαν σε απόσταση 70 χιλιόμετρα.
Μετά την έκρηξη, το Κρακατόα έμεινε σκιά του εαυτού του. Όμως τα επόμενα χρόνια, ένα μικρό νησάκι βγήκε από τη θάλασσα και ονομάστηκε “Παιδί του Κρακατόα”. Μεγαλώνει σχεδόν 15 εκατοστά κάθε εβδομάδα και προσφέρει στους επιστήμονες μια ευκαιρία για μελέτη του πως δημιουργούνται τα οικοσυστήματα των νησιών.
Εκτός από το Κρακατόα που παραμένει ενεργό, στην Ινδονησία υπάρχουν ακόμα 130 ενεργά ηφαίστεια, περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο.
