Πώς η Ελλάδα έχασε πάνω από 270 δις ΕΥΡΩ με το PSI των Βενιζέλου-Παπαδήμου;…

Γράφει ο Κωνσταντίνος Βέργος… Όλα τα πράγματα έχουν μια τιμή. Και αν ήταν να αποτιμήσουμε την απόφαση του PSI, αυτή δυστυχώς δεν είναι θετική, όπως πολλοί εκ του πονηρού προσπαθούν να παρουσιάσουν, αλλά αρνητική. Η τότε πολιτική ηγεσία, όχι μόνο δεν θα έπρεπε να πανηγυρίζει, αλλά θα έπρεπε να κοιτάξει στα μάτια τον Ελληνικό λαό και να ζητήσει συγνώμη διότι όλοι κρίνονται από το αποτέλεσμα και όχι τις προθέσεις! Για την ακρίβεια, όχι μόνο δεν έγινε μείωση χρέους 50%, όπως την παρουσιάζουν, αλλά έγινε κάτι χειρότερο. Η χώρα έχασε 270 δις ΕΥΡΩ! Ένα χρέος πραγματικής, τότε, χρηματιστηριακής αξίας, 64 δις, το έχουμε ήδη πληρώσει με 270 δις χασούρα. Είναι δυνατόν; Και όμως είναι!

Η Ελλάδα έχασε με δύο τρόπους

Για την ακρίβεια, η Ελλάς έχασε με δύο τρόπους με το PSΙ. Πρώτον , έχασε άμεσα, μετατρέποντας ομόλογα που ήταν ουσιαστικά μηδενικής αξίας, μερικά από τα οποία σε δραχμές, σε διακρατικά δάνεια με υποθήκη την περιουσία του Ελληνικού κράτους. Δεύτερον, έχασε σε βάθος  χρόνου, με τις καταστροφικές επιπτώσεις της λιτότητας και φοροκαρπαζιάς που ακολουθήθηκε για να πληρωθεί η  νέα ’υποχρέωση’ αυτή  στους δανειστές. Θα αποδείξουμε ότι έχασε συνολικά 270 δις ΕΥΡΩ, το 1/4 περίπου άμεσα, και τα άλλα 3/4 σε 5 χρόνια έκτοτε , ως κόστος στο ΑΕΠ της!

Η αξία του χρέους που ανταλλάχτηκε

Ομόλογα ονομαστικής αξίας 198,6 δις ΕΥΡΩ ανταλλάχτηκαν, το 90% αυτων τον Μαρτιο και τα υπόλοιπα τον Απρίλιο του 2012.

Τι πήραν

Αλλα ανταλλάγματα πήραν οι ιδιώτες και άλλα οι φορείς της ΕΕ*(βλεπε παραρτημα για λεπτομέρειες). Συνολικά εκδοθηκαν τιτλοι Α αξίας 62,4 δις, τιτλοι Β αξίας 62,4 δις που συνδέουν πληρωμές με ΑΕΠ και 29,7 δις τυπου Γ και 4,9 δις δάνεια τυπου Δ. για την ανταλλαγη του χρέους ενώ χρειάστηκε να εκδοθούν επιπλέον (με συντηρητικούς υπολογισμούς) 37,7 δις.επιπλέον δανεια (Ε) του EFSF για ανακεφαλαιοποίηση των Ελληνικών Τραπεζών από τις ζημιές του PSI (11,7 δις Εθνικη τραπεζα, 6,8 Eurobank, 4,8 Alpha, 5,9 πειραιως 4,3 Αγροτική, 3,4 TT και 1,7 άλλες)! Παραλληλα  το τραπεζικο συστημα της Κυπρου εχασε 4 δις (1,7 Τραπεζα Κυπρου+2,1 δις Λαικη Τράπεζα) με αποτέλεσμα αργότερα να μπει σε μνημονιο και η Κυπρος! Γι αυτό το λόγο, δεν υπήρξε κατ ουσία ουτε καν ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ μείωση του χρέους. Θα δούμε όμως ποια ηταν η πραγματική, η χρηματιστηριακή, επίπτωση.

68,6 δις  χάσαμε άμεσα!

Η αξιολόγηση για εργαλεία με χρηματιστηριακή αξία όπως τα ομόλογα, δεν γινεται σε ονομαστικη αξία όπως εγινε το 2012, αλλα σε πραγματικη-χρηματιστηριακή αξία, όπως γινεται εξάλλου και σε μετοχές!  Η χρηματιστηριακή αξία** του χρεους που ανατλλαχτηκε με τις τοτε σθνθηκες αγοράς ηταν περιπου 64 δις. Αυτό όμως που εκδόθηκε με το PSI και για καλυψη των ζημιων που το PSI προκάλεσε, ήταν α. 42,6 δις (Δ+Ε) ενυπόθηκα διακρατικα δάνεια και β. ομόλογα με ανανεωμένη ονομαστικη αξία 92 δις (Α+Γ) και τιτλους Β με συνολικη επιπλέον ονομαστικη και χρηματιστηριακή αξία που ξεπερνάει τα 90 δις.

Συντηρητικά μιλώντας, επομένως, το κράτος επιβαρύνθηκε με Ομόλογα μεγαλύτερης χρηματιστηριακής αξίας κατά 90-64=26 δις τουλάχιστον, και ενυπόθηκα διακρατικά δάνεια 42,6 δις με υποθήκη τα περιουσιακά στοιχεία του Ελληνικού κράτους! Δηλαδη με 68,6 δις περισσότερο!

205 δις χάσαμε απο το ΑΕΠ

Αν η Ελλάς εγκατελειπε την ΕΥΡΩζωνη, θα ειχε μείωση του ΑΕΠ, σε δολαριακή αξία, που στην χειρότερη των περιπτωσεων θα ηταν 10%-15% το πρωτο ετος (υπόψιν ποτε ιστορικα δεν ηταν πανω από -7%), ενώ στη συνέχεια θα ανεκαμπτε με αυξηση ΑΕΠ 2% κατ ετος, σε δολαριακή βαση με βάση  το συντηρητικό σενάριο. Αντι αυτού, και ως συνεπεια της κρισης ρευστοτητας καθως οι τραπεζες λειτουργουν βασει ΕΥΡΩ η χωρα εχει χασει ηδη 30% του ΑΕΠ σε δολαριακή βαση και συνολικα 240 δις δολάρια σε σχεση με το σεναριο εξοδου στη δραχμη, δηλαδή συνολικά χασαμε επιπλέον 205 δις. ΕΥΡΩ λόγω μείωσης ΑΕΠ.

Η φύση του χρέους άλλαξε, έγινε ενυπόθηκο

Η επιβάρυνση ειναι όχι μονο 26+42,6=68,6 δις παραπάνω σε πραγματικές αξίες, αλλά επίσης εχει ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ επιπτωσεις στη λειτουργια του κρατους, που μπαινει υπο επιτηρηση μεχρι να πληρωσει τα ενυπόθηκα δανεια! Η αποστραγγιση του ΑΕΠ μεσα απο προγραμματα λιτότητας και φοροκαρπαζιάς, ωστε να πληρωνονται οι ξενοι τοκογλύφοι, μείωσε το ΑΕΠ της χωρας.

Η Ελλάδα χρεοκόπησε και τυπικά

Είναι ψεύδος ότι η Ελλας με το PSI δεν χρεοκοπησε! Η Ελλάδα χρεοκόπησε το 2012 επισημως και  γι αυτό πληρώθηκαν CDS 3,25 δις. Συγκεκριμένα η ενεργοποίηση των ‘Ρητρών Συλλογικής ∆ράσης’  οδήγησε σε κήρυξη πιστωτικού γεγονότος (credit event) στις 9/3/2012 από την ∆ιεθνή Ένωση Swaps και Παραγώγων (International Swaps and Derivatives Association – ΙSDA) με αποτέλεσμα να πληρωθουν CDS αξίας 3,25 δις δολαρίων που πληρώθηκαν μετα 10 ακριβώς ημέρες (19/3/2012).

Συμπέρασμα

Η απόφαση για το PSI και παραμονής στο ΕΥΡΩ με κάθε κόστος, υπήρξε μια λαθεμένη, η σωστότερα, μια καταστροφική απόφαση για τη χώρα. Όχι μονο η Ελλας χρεοκόπησε, που απλα θα γινονταν και με απλη εξοδο απο ΕΥΡΩ και μη πληρωμη χρεους, αλλά και οδήγησε σε άμεση απώλεια 68,6 δις από την ΑΥΞΗΣΗ της Χρηματιστηριακής αξίας του χρέους και σε μια 5ετη περίοδο πρωτοφανούς λιτότηταςπου αφαίρεσε αλλα 205 δις. Χασαμε 270+ δις για να ανταποκριθούμε στις όρους της εξευτελιστικής συμφωνίας ενυπόθηκου διακρατικού χρέους που ακόμη πληρώνουμε. Πρόκειται περι πρωτοφανούς καταλήστευσης του πλούτου ενός λαού μέσα από λιτότητα και φοροκαρπαζιά, ώστε να εξυπηρετηθει το στρατηγικό Γερμανικό σχέδιο φτωχοποίησης της μισής Ευρώπης!  Οσοι εμπνευστήκαν και υλοποίησαν την ντροπιαστική αυτή συμφωνία, θα έπρεπε να ζητήσουν  συγνώμη από τη χώρα, καθώς η Ελλάδα εχασε 270 δις ΕΥΡΩ από τις κινήσεις τους. Θα ζητήσουν, άραγε, συγνώμη;

*Τα ανταλλάγματα που έλαβαν οι Ιδιωτες- κάτοχοι των επιλεγµένων διέφεραν ανάλογα µε τη χώρα κατοικίας τους  ή τυπο ομολόγου. Υπήρχε άλλη ανταλλαγη για µη-κατοίκους ΗΠΑ, κατοίκους ΗΠΑ και κατόχους του ελβετικού οµολόγου. Οι μη-κατοικοι ΗΠΑ, που ηταν η μεγαλύτερη κατηγορία, για κάθε 100 ευρώ ονοµαστικής αξίας των παλαιών οµολόγων που κατείχαν, έλαβαν ως αντάλλαγµα  (Α) νέα οµόλογα του Ελληνικού ∆ηµοσίου συνολικής ονοµαστικής αξίας (face value) 31,5 ευρώ, λήξης 2023 ως 2042, (Β) τίτλο ΑΕΠ  λογιζόµενης αξίας (notional value)  31,5 ευρώ, λήξης 2042,  (Γ) οµόλογα του EFSF συνολικής ονοµαστικής αξίας(ΟΑ)  15 ευρώ (7,5 ευρω ΟΑ ληξης 2013 και 7,5 ευρω ΟΑ λήξης  2014) και  (Δ) βραχυπρόθεσµο δάνειο του EFSF για την πληρωµή των δεδουλευµένων τόκων µέχρι την 24η Φεβρουαρίου 2012. Οι κάτοικοι ΗΠΑ, πήραν ότι και οι προηγούμενοι με τη μονη διαφορά  ότι αντι των Γ και Δ που περιγράψαμε πήραν τα καθαρά έσοδα από την πώληση τους. Οι κάτοχοι του Ελβετικου ομολόγου πήραν τα Α, Γ και Δ που περιγράφτηκαν, χωρίς το Β. Αντίθετα,η ΕΚΤ και το Ευρωσυστημα αντάλλαξαν ομόλογα 42,9 δις με ομόλογα ….ίσης αξίας µε ηµεροµηνία έκδοσης 15/2/2012!
**Οι συντελεστές προεξόφλησης των ομολόγων που υπήρχαν την εποχή της ανταλλαγής κινούνταν σε επίπεδα 25%, ενώ το κόστος χρησης CDS για κατοχους Ομολόγων ηταν απαγορευτικό εκείνη την εποχή (πάνω από 2000 μονάδες).
*Ο Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
new-economy.gr