Πώς το μυαλό «διαβάζει» τις λέξεις…

Επιστήμονες στις ΗΠΑ «χαρτογράφησαν» για πρώτη φορά τον τρόπο που ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιδρά στις λέξεις και οργανώνει τη γλώσσα.

Οι ερευνητές του πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ ανακάλυψαν ότι οι λέξεις ομαδοποιούνται σε κατηγορίες, οι οποίες συνδέονται με συγκεκριμένα τμήματα του εγκεφάλου, όπου αρχειοθετούνται στη μνήμη ανάλογα με τη σημασία τους. Όπως διαπιστώθηκε επίσης, ο «χάρτης» φαίνεται να είναι παρόμοιος και σε διαφορετικούς ανθρώπους.

Συγκεκριμένα, στην έρευνα συμμετείχαν επτά αγγλόφωνοι εθελοντές. Οι επικεφαλής Τζακ Γκάλαντ (Jack Gallant) και ο Αλεξ Χουθ (Alexander Huth), κατέγραφαν όλες τις αλλαγές στη ροή του αίματος και στην οξυγόνωση του εγκεφάλου στον εγκεφαλικό φλοιό, ανάλογα με τις λέξεις που άκουγαν οι εθελοντές, σε ραδιόφωνο, επί δύο ώρες.

Στη συνέχεια, με τη βοήθεια ενός αλγόριθμου ηλεκτρονικού υπολογιστή, δημιουργήθηκε ένας σημασιολογικός «χάρτης», ο οποίος συσχετίζει τις λέξεις και τις σημασίες τους με συγκεκριμένες περιοχές του αριστερού και του δεξιού ημισφαιρίου.

Κάθε σημείο του εγκεφάλου συνδέεται με έναν αριθμό σχετιζόμενων λέξεων από πλευράς σημασίας, όπως αναφέρουν οι ερευνητές στην επίσημη σελίδα του πανεπιστημίου. Από την άλλη, η ίδια λέξη ενεργοποιείται σε διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου, ανάλογα με τη διαφορετική σημασία της κάθε φορά.

«Η ομοιότητα στη σημασιολογική ‘τοπογραφία’ του εγκεφάλου διαφορετικών ανθρώπων είναι πράγματι εκπληκτική», δήλωσε ο Χουθ, ο οποίος προτίθεται να μελετήσει περαιτέρω τον «χάρτη» σε μεγαλύτερο αριθμό εθελοντών. Επίσης, πέρα από τις σημασίες των λέξεων, θα επιδιωχθεί να δημιουργηθούν εγκεφαλικοί «άτλαντες» και για άλλες πλευρές της γλώσσας όπως η δομή της, δηλαδή η σύνταξη.

Για παράδειγμα, στην αριστερή περιοχή του εγκεφαλικού φλοιού λίγο πάνω από το αριστερό αυτί, ενεργοποιείται η λέξη «θύμα» και στο ίδιο περίπου σημείο εντοπίζονται οι σχετικές λέξεις «σκοτωμένος», «καταδικασμένος», «δολοφονημένος». Στην πάνω δεξιά πλευρά του εγκεφάλου γειτνιάζουν οι «οικογενειακές» λέξεις (σύζυγος, παιδιά, γονείς κ.α.).

«Θα συνεχιστεί η έρευνά μας σε πιο ευρύ πλαίσιο με περισσότερα δείγματα δεδομένων, για να είμαστε σε θέση να χαρτογραφήσουμε πλήρως τις ατομικές λεπτομέρειες κάθε ανθρώπου», αναφέρει ο Τζακ Γκάλαντ.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Nature”, και η ανακάλυψη αναμένεται να βοηθήσει στην ανάγνωση των ανθρωπίνων σκέψεων στο μέλλον, σε ανθρώπους που δεν μπορούν να μιλήσουν λόγω εγκεφαλικού τραυματισμού ή άλλης πάθησης.

cnn.gr