Τα παραδείγματα που μου έφερε ήσαν αναρίθμητα. Κάποια από αυτά χρησιμοποίησα και στο βιβλίο μουΑυτός Είναι ο Φιλελευθερισμός(εκδ. Libro, 1988, σελ. 46-61). Το Εθνικο-Σοσιαλιστικό Κόμμα λχ στη Γερμανία ξεκίνησε σαν Κόμμα των Γερμανών Εργατών. Στο πρόγραμμά του, γραμμένο δια χειρός Αντον Ντρέξλερ και Αντολφ Χίτλερ, ξεκαθάριζε: “Το Κράτος θα αναλαμβάνει την εξασφάλιση για κάθε πολίτη της δυνατότητας να ζεί άνετα και να κερδίζει τα μέσα για τη συντήρηση του εαυτού του και της οικογένειάς του”.

Το Κράτος επίσης, τόνιζε το πρόγραμμα, “θα οριοθετεί τα συμφέροντα της κοινότητας και την ωφέλεια του συνόλου”. Μιλούσε επίσης για εθνικοποίηση επιχειρήσεων, συμμετοχή στα κέρδη εμπορικών και μεταποιητικών μονάδων και άλλα πολλά παρόμοιου πολιτικού προσανατολισμού. Αλλά και σαν Καγκελάριος ο Χίτλερ δεν άλλαξε απόψεις και πεποιθήσεις. Επέμενε να κατηγορεί το επιχειρηματικό κέρδος, την όποια οικονομική ανισότητα, την “πλουτοκρατία” και την ανεμπόδιστη οικονομική – και συνακόλουθα πολιτική – ελευθερία (βλ. .R. Trevor – Roper,Hitler’s Table Talk.London, 1973, σελ. 19-20, 363-65 και H. Rauschning, Hitler Speaks. Λονδίνο, 1939, σελ. 185).

Είναι επίσης εντυπωσιακό πως οι Ναζί, στη διάρκεια του συμφώνου φιλίας με την ΕΣΣΔ, προπαγάνδιζαν τα ωφέλη και τις προοπτικές μιάς συνεργασίας με την Σοβιετική Ενωση προτρέποντας μάλιστα τους Βρετανούς να απαιτήσουν από την κυβέρνησή τους “σοσιαλισμό στην πράξη”. Ο Γκαίμπελς με την σειρά του υποστήριζε πως η Ρωσία ήτσν θεόσταλτη ουσιαστικά περίπτωση ώστε “να πορευθούν μαζί (με την Γερμανία) προς τον σοσιαλισμό” !! (βλ. σχετ. J. Goebbels,The Second Revolution, Λονδίνο, 1972, σελ. 47 και B. Watson,“Was Hitler a Marxist?” στο Encounter,Δεκέμβριος, 1984, σελ. 22-23).

Στο μικρό του καινούργιο βιβλίο,Εκπαίδευση: Ελεύθερη Επιλογή η μιά γάτα που γαυγίζει, ο Τάσος Αβραντίνης φέρνει στην επιφάνεια άλλη μιά ξεχωριστή, ιδιαίτερη ελληνική, αποκάλυψη. Η αντίθεση της κρατικιστικής Αριστεράς στην ιδέα της δημιουργίας ιδιωτικών Πανεπιστημίων αντιγράφει κατά γράμμα την σχετική επιχειρηματολογία της κυβέρνησης των Συνταγματαρχών. Ανατρέχοντας στα Πρακτικά του Υπουργικού Συμβουλίου της δικτατορίας, ο Αβραντίνης δείχνει πως τα επιχειρήματα της Αριστεράς κινούνται στό ίδιο ακριβώς μήκος κύματος με τις απόψεις του Γ. Παπαδόπουλου, του Θεοφ. Παπακωνσταντίνου (Υπουργού Παιδείας της χούντας) και του Αδ. Ανδρουτσόπουλου ( μετέπειτα Πρωθυπουργού της δικτατορίας) (σελ. 97-100).

Το βιβλίο βέβαια δεν εξαντλείται στην ταυτότητα θέσεων άκρας δεξιάς και νεοκομμουνιστικής αριστεράς. Ο Αβραντίνης αναδεικνύει την ουσία της ανωτερότητας της ελεύθερης επιλογής και της ανοιχτής κοινωνίας. Επιμένει πως οι εκτιμήσεις για αποτελεσματικό δημόσιο δίχως κάποιο δυναμικό και αυτόνομο ιδιωτικό τομέα μοιάζουν με τον ισχυρισμό κάποιων – που ανέδειξε ο Μίλτον Φρήντμαν – πως μπορούν να εφεύρουν “μιά γάτα που …γαυγίζει”!! Στον τομέα της παιδείας ιδιαίτερα γίνεται προφανές πως δίχως ανταγωνισμό και με μόνη την παρουσία μιάς μονοπωλιακής δημόσιας ανωτάτης παιδείας εγκαθίσταται η οπισθοδρόμηση, η πνευμτική αγκύλωση και η γενικότερη παρακμή.

Δίχως ενθάρρυνση των καινοτομιών και ενίσχυση της ατομικής δημιουργικότητας των νέων παιδιών η παιδεία θα τελματώσει και η κοινωνία είναι αδύνατον να προχωρήσει. Σε μιά εξαιρετική πρόσφατη μελέτη του (Creative Schools, Λονδίνο, Penguin, 2015) ο Ken Robinson επιμένει πως για να υπάρξουν σχολεία που στηρίζουν την καινοτομία και τις νέες δημιουργικές ιδέες οφείλουμε να ξεφύγουμε από την γραφειοκρατική στασιμότητα του ενιαίου προγράμματιος σπουδών και να ψάξουμε να βρούμε τις ατομικές ικανότητες κάθε μαθητή. Είναι δυνατόν να πιστεύει κάποιος πως η γραφειοκρατικά δομημένη δημόσια παιδεία μπορεί να προχωρήσει σε παρόμοιους πειραματισμούς και ριψοκίνδυνες αναζητήσεις;

Αυτό που είναι ιδιαίτερα εξοργιστικό στην Ελλάδα είναι το γεγονός πως στην Μέση Παιδεία, που είναι υποχρεωτική, ο ιδιωτικός ανταγωνισμός επιτρέπεται,αλλά και πάλι κάτω από την καταναγκαστική εποπτεία του κράτους. Στην Ανώτατη Εκπαίδευση όμως (Πανεπιστήμια) – που είναι προαιρετική – το κρατικό και δύσκαμπτο κρατικό μονοπώλιο είναι υποχρεωτικό. Εκεί ακριβώς που θα έπρεπε να δοκιμάζονται νέες ιδέες και πρωτοποριακές πρακτικές είναι αντίθετα η δημόσια γραφειοκρατία που (με απαγορευμένο τον ανταγωνισμό) δίνει τον τόνο και σχεδιάζει – η εγκρίνει – επιστήμες και προγράμματα σπουδών!! Σαν να φοβάται το δημόσιο να αναμετρηθεί με τον ιδιωτικό χώρο και να συγκρίνει αποδόσεις και αποτελέσματα.

Πως είναι δυνατόν όμως έτσι μιά χώρα να ξεπεράσει την ακινησία και την αυστηρή πνευματική αναπαραγωγή του παρελθόντος; Η δημιουργικότητα αναπτύσσεται μέσα από την κατάργηση των κανόνων, την έλλειψη άνωθεν ελέγχων και την έκρηξη της ελευθερίας της όποιας ατομικής – κι’ ανεμπόδιστης – αναζήτησης. Πως είναι δυνατόν κάτι τέτοιο να προκύψει μέσα από τους διστακτικούς εγκεφάλους μιάς δημοσιουπαλληλίας που νοιάζεται κατά κύριο λόγο για την σιγουριά της καρριέρας και την ασφάλεια της σταθερής μισθοδοσίας;

Στο πρωτοποριακό δημιούργημα του κορυφαίου διαφημιστή και καινοτόμου Hegarty (On Creativity: There Are No Rules.Thames & Hudson, New York, 2016), ξεχυλίζουν ο δυναμισμός και η αυθορμητικότητα της αντισυμβατικής σκέψης και συμπεριφοράς. Πως είναι ποτέ δυνατόν ένας τέτοιος καταρράκτης ιδεών, αντιλήψεων και δράσεων να είναι ποτέ προιόν κρατικο-δημόσιων διεργασιών, αποφάσεων και πρωτοβουλιών; Από τα πράγματα λοιπόν ένας ολόκληρος κόσμος δυναμικών αναζητήσεων εξαιρείται από το πλαίσιο ανάπτυξης και δράσης της ελληνικής ανώτατης παιδείας. ΟΙ άλλοι θα παράγουν και θα αναπτύσσονται. Εμείς θα επιχειρούμε να αναπαράγουμε τον εαυτό μας – κι αυτό όχι ιδιαίτερα επιτυχημένα.

Πέραν λοιπόν της καχυποψίας προς την ιδιωτική πρωτοβουλία και την αντιπάθεια προς τον ανταγωνισμό, άκρα δεξιά και δογματική αριστερά λατρεύουν το δημόσιο και καταλήγουν να υπονομεύουν την πρόοδο. Μέσα από τους φοβικούς τους δογματισμούς έχουν αιχμαλωτίσει την κοινωνία σε ένα αδιέξοδο ακινησίας που πνίγει τις προοπτικές όλων των νέων ανθρώπων. Η εργασία του Τάσου Αβραντίνη αξίζει να διαβασθεί γιατί επισημαίνει με θάρρος τους κινδύνους και υποδεικνύει εφικτές λύσεις.

*Ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος υπήρξε για πολλά χρόνια Βουλευτής, Υπουργός και Δήμαρχος Πειραιά. Από το 1994 έχει εγκαταλείψει την πολιτική κι απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, στην ενημέρωση και στον πανεπιστημιακό χώρο.

m.news247.g