Είναι μια από τις διαχρονικά αγαπημένες μου ταινίες. “Η μέρα της Μαρμότας”. Μια ρομαντική με αρκετή δόση παραμυθιού ταινία των 90’s. Και φυσικά όπου παραμύθι κάπου κοντά κρύβονται οι αλληγορίες και οι συμβολισμοί. Τόσο οι εσωτερικοί, όσο και οι άλλοι. Οι καθημερινοί. Ίσως οι πλέον επίκαιροι.
Για όσους δεν έχουν δει την ταινία, η μέρα της Μαρμότας είναι ένα μετεωρολογικό έθιμο στις ΗΠΑ και τον Καναδά, με πρωταγωνίστρια τη μαρμότα, ένα είδος σκίουρου (Groundhog Day). Αν το τρωκτικό βγει από τη φωλιά του και αποτύχει να δει τη σκιά του, εξαιτίας του νεφελώδους καιρού, ο χειμώνας σύντομα θα τερματισθεί. Αν η ημέρα είναι ηλιόλουστη και η μαρμότα δει τη σκιά της και μπει αμέσως στη φωλιά της, ο χειμώνας θα παραταθεί για έξι ακόμα εβδομάδες.
Το έθιμο το έφεραν στο Νέο Κόσμο γερμανοί μετανάστες τον 18ο αιώνα και από το 1887 εκδηλώνεται κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου. Η πιο γνωστή πρόβλεψη γίνεται από τις μαρμότες στην περιοχή Πονξατόνι της Πενσυλβάνιας.
Σε αυτή ακριβώς την πόλη διαδρματίζεται η ταινία. Εκεί βρίσκεται την 1η Φεβρουαρίου ο διάσημος μετερεωλόγος της τηλεόρασης Φιλ Κόνορς (που ενσαρκώνεται στο σελιλόιντ από τον απολαυστικά τεράστιο Μπιλ Μάρεϊ). Αφού καλύπτει το γεγονός, ο μπλαζέ τηλεοπτικός αστέρας δεν βλέπει την ώρα να εγκαταλείψει την επαρχία και να συνεχίσει την ζωή του στους κοσμοπολίτικους ρυθμούς που αρέσκεται. Μια χιονοθύελλα του χαλάει τα πλάνα και εν τέλει τον εγκλωβίζει στον χώρο και τον χρόνο.
Ξυπνάει συνεχώς υπό τον εφιαλτικό ήχο μιας ραδιοφωνικής εκπομπής, και του ίδιου τραγουδιού. Του παίρνει κάμποσο καιρό να συνειδητοποιήσει που βρίσκεται, και όταν το κάνει αποφασίζει να μας κάνει κοινωνούς της πλέον αποκρουστικής πλευράς του εαυτού του. Αποπλανεί γυναίκες, κλέβει λεφτά, μεθάει, οδηγεί απρόσεκτα και πηγαίνει φυλακή, δοκιμάζει να αυτοκτονήσει με διάφορους τρόπους. Εις μάτην.
Στο μεταξύ ερωτεύεται και δοκιμάζει να προσεγγίσει την παραγωγό του. Χωρίς επιτυχία. Και σε αυτό το σημείο αισθάνεται ότι ο τρόπος αντιμετώπισης της κατάστασης οφείλει να αλλάξει. Ριζικά. Αρχίζει να χρησιμοποιεί τη μέχρι τώρα τεράστια γνώση που απέκτησε για να βοηθήσει όσους περισσότερους ανθρώπους μπορεί και χρησιμοποιεί το χρόνο για να μάθει πράγματα, όπως να παίζει πιάνο, να φτιάχνει γλυπτά από πάγο και να μιλάει γαλλικά (επική η σκηνή που απαγγέλει γαλλική ποίηση).
Στο τέλος ο Φιλ καταφέρνει να γίνει φίλος με όλους όσους γνωρίζει την ημέρα αυτή, χρησιμοποιώντας τις εμπειρίες του για να σώσει ζωές, να βοηθήσει τους κατοίκους της πόλης και τελικά να εντυπωσιάσει τη Ρίτα, χωρίς να χρειαστεί να προσφύγει σε πονηρούς χειρισμούς όπως έκανε τις προηγούμενες μέρες.
Σκεφτόμουν την ταινία κυρίως μετά από κάθε αναβολή της απόφασης για το μέλλον της χώρας μας. Κάθε είδηση για αναβολή ακουγόταν το ίδιο μονότονα με το τραγούδι που ξύπναγε τον Φιλ. Και σκεφτόμουν ότι ως λαός όταν συνειδητοποιήσαμε τον εγκλωβισμό μας στον χωροχρόνο της ΕΟΚ (τότε) φροντίσαμε να βγάλουμε όλο τον άσχημο εαυτό μας. Αξιοποιούσαμε τις παροχές που αυτή μας παρείχε για δημιουργία υποδομών για να βελτιώσουμε και να φτιάξουμε νέα τζάκια, να διορίσουμε περισσότερους, να αλλάξουμε τον στόλο των αυτοκινήτων μας, να πλουτίσουμε καλλιτέχνες εθνικών οδών και σε άλλους παρεμφερείς σκοπούς.
Και η ζωή συνεχιζόταν και ο εγκλωβισμός ολοένα και γινόταν πιο ασφυκτικός και η ώρα που θα έπρεπε να πληρωθεί ο λογαριασμός πλησιάζε καλπάζοντας. Αλλά η εσωτερική αφύπνιση όχι. Τα πόδια είχαν πεισματικά καρφωθεί στο έδαφος. Πιο παγωμένα και από το έδαφος του Πονξατόνι της Πενσυλβάνιας τον Φεβρουάριο.
Και έπρεπε να φτάσουμε στην ύστατη αυτή στιγμή, να ακούσουμε από τα χείλη του Γκυ Φερχόφσταντ, επικεφαλής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών της Ευρώπης τα παρακάτω για να συνειδητοποιήσουμε ότι όντως τα αστεία τελείωσαν. Ότι πραγματικά μας έχουν πάρει χαμπάρι. Τι είπε ο Βέλγος στον πρωθυπουργό μας;
“Είμαι θυμωμένος κ. Τσίπρα, γιατί προχωράμε υπνοβατώντας προς ένα Grexit εδώ και 5 χρόνια. Μάλιστα τους τελευταίους μήνες τρέχουμε προς αυτό με τα μάτια μας ανοιχτά. Με τα δικά σας μάτια ανοιχτά.
Όμως δεν είστε εσείς που θα πληρώσετε το λογαριασμό, αλλά οι απλοί Έλληνες πολίτες! Θα χάσουν 30-40% της αγοραστικής τους δύναμης και των εισοδημάτων τους.
Σωστά, λέτε πως οι Έλληνες κατέβαλαν σκληρές προσπάθειες. Αλλά η πολιτική τάξη δεν το έκανε. Μιλάτε για μεταρρυθμίσεις, αλλά ποτέ δεν τις βλέπουμε.
Θα είμαι απόλυτα σαφής σήμερα σε σχέση με το τι πρέπει να κάνουμε, αλλά ειδικότερα το τι πρέπει να κάνετε εσείς. Και το γνωρίζετε πολύ καλά απο την αρχή.
Οφείλετε να παρουσιάσετε ένα πακέτο δομικών μεταρρυθμίσεων. Και όταν λέω πακέτο, εννοώ ένα συγκεκριμένο σχέδιο. Ένα χρονοδιάγραμμα. Με ημερομηνίες. Όχι άλλες αόριστες προθέσεις. Έχουν περάσει 6 μήνες από τις εκλογές και ακόμα δεν έχουμε δει τίποτα.
Μήπως θέλετε ένα Grexit; Σίγουρα δεν το θέλει ο λαός σας.
Αυτά που χρειάζεται η Ελλάδα είναι:
-
συγκεκριμένες προτάσεις για την κατάργηση του πελατειακού συστήματος και συγκεκριμένα μέτρα πάταξης της διαφθοράς.
-
ένα χρονοδιάγραμμα για σοβαρή μείωση του δημοσίου τομέα: χρειαζόμαστε τον ακριβή αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων που θεωρείτε αναντικατάστατους.
-
την αναδιάρθρωση των τραπεζών σε έναν υγιή χρηματοπιστωτικό τομέα
-
το άνοιγμα των αγορών και επαγγελμάτων που είναι κλειστά για τους περισσότερους νέους
Πρέπει να δούμε μια ημερομηνία μέχρι την οποία σκοπεύετε να τα πράξετε. Πάλι, όχι προθέσεις. Πρέπει να δούμε τα κείμενα των νομικών προτάσεων, τα χρονοδιαγράμματα και τους νόμους.
Πρέπει να βάλετε τέλος στα προνόμια των εφοπλιστών, των στρατιωτικών, της εκκλησίας, των νησιών και να μην ξεχάσετε τα πολιτικά κόμματα, συμπεριλαμβανομένου του δικού σας -γιατί κι αυτό έχει συνάψει δάνεια με τράπεζες. Δεν βλέπω διαφορές ανάμεσα σε εσάς και τον κ. Σαμαρά. Εμφανισιακά ναι, αλλά όχι στο περιεχόμενο και την ουσία.
Η άλλη διαφορά είναι πως έχετε ισχυρή εντολή. Δεν υπήρξε ποτέ ισχυρότερος πρωθυπουργός στην Ελλάδα. Έχετε διπλή εντολή. Μία από τις εκλογές και μία από το δημοψήφισμα.
Ο ελληνικός λαός έχει κουραστεί με τον τρόπο διακυβέρνησης στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες. Αλλάξτε τον!
Όμως έχουμε κι εμείς τις ευθύνες μας. Το eurogroup χρειάζεται να απαντήσει με καινούρια προσέγγιση. Οφείλουμε να δημιουργήσουμε αυτό που έχει κάθε νομισματική ένωση: μια πολιτική και οικονομική ένωση.
Με μείωση χρέους για όλους, όλα τα κράτη μέλη και όχι μόνο για την Ελλάδα. Όπως συμβαίνει σε κάθε βιώσιμη νομισματική ένωση.
Αλλά κύριε Τσίπρα, όλα στη σειρά τους. Πρώτα πρέπει να παρουσιάσετε το πρόγραμμα σας για τις μεταρρυθμίσεις. Δεν είναι ένα πρόβλημα της κότας με το αυγό. Είναι επιλογή σας.
Πώς θέλετε να σας θυμούνται; Σαν ένα εκλογικό ατύχημα που φτώχυνε την Ελλάδα ή σαν πραγματικό επαναστάτη μεταρρυθμιστή σαν τον Τρικούπη και τον Βενιζέλο;
Μην πέσετε στην παγίδα που έπεσε το ΠΑΣΟΚ. Μην προδώσετε το λαό σας.
Επειδή το 80% θέλει να παραμείνει στο ευρώ.
Δείξτε ότι είσαστε ηγέτης και όχι ψευδοπροφήτης.”
Ας γίνει και έτσι. Ας το δεχτούμε κι έτσι. Χωρίς εσάνς παραμυθιού. Χωρίς εσωτερική αφύπνιση. Χωρίς να κερδίζουμε την Ριτα στο τέλος.
Αρκεί να ξυπνήσουμε και το ημερολόγιο να γράφει 3 Φεβρουαρίου.
