Σαν σήμερα, στις 18 Ιουλίου του 64 μ.Χ., ξεσπάει η μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης που κατακαίει μεγάλο μέρος της πόλης.
Θεωρείται ένα από τα πλέον σημαντικά γεγονότα του 1ου αιώνα μ.Χ. και αποτελεί την πιο σημαντική και εκτεταμένη φωτιά που έχει καταγραφεί ποτέ στην πόλη της Ρώμης.
Παρά τις γνωστές ιστορίες, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Νέρων ξεκίνησε την πυρκαγιά ή ότι έπαιζε βιολί όσο η πόλη καιγόταν. Μάλιστα μέχρι τότε ήταν πολύ δημοφιλής και προοδευτκός. Εκμεταλλέυτηκε όμως την καταστροφή για να προχωρήσει με την πολιτική του ατζέντα.
Η φωτιά ξεκίνησε σε κάποια φτωχογειτονιά νότια του περίφημου Παλατίνου Λόφου. Τα σπίτια της περιοχής κάηκαν γρήγορα και η φωτιά εξαπλώθηκε προς τα βόρεια, με τη βοήθεια ισχυρών ανέμων. Μέσα στον πανικό που ξέσπασε κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς, πολλοί επιδόθηκαν σε πλιάτσικο και λεηλασίες.
Η φωτιά έκαιγε εκτός ελέγχου για 3 ημέρες και 3 από τις 14 γειτονιές της Ρώμης καταστράφηκαν ολοκληρωτικά. Εκατοντάδες άνθρωποι πέθαναν και πολλές χιλιάδες ξεσπιτώθηκαν.
Ενώ ο λαϊκός μύθος λέει πως ο Νέρων έπαιζε βιολί ή άρπα όσο η πόλη φλαιγόταν, αυτό είναι ιστορικά ανυπόστατο και αδύνατο. Πρώτα, το βιολί δεν είχε ακόμα εφευρεθεί, ενώ ο Αυτοκράτορας ήταν γνωστός λυράρης που έγραφε και δικές του μελωδίες, κάτι που σίγουρα ενέπνευσε τον μύθο. Πιο σημαντικό όμως είναι πως ο Νέρων ήταν 50 χιλιόμετρα μακριά, στο Άντιο όταν ξέσπασε η πυρκαγιά. Μάλιστα επέτρεψε τη χρήση του παλατιού του ως προσωρινού καταυλισμού.
Ο μύθος κατηγορεί το Νέρωνα για άλλους λόγους. Δεν του άρεσε η αισθητική της πόλης και χρησιμοποίησε την καταστροφή για να ανοικοδομήσει μεγάλο μέρος της και να θεσμοθετήσει νέους κανόνες δόμησης σε όλη την πόλη.
Λίγο αργότερα όμως, προκάλεσε το λαϊκό αίσθημα με την οικοδόμηση του νέου αυτοκρατορικού παλατιού ενώ ο κόσμος δεν είχε ακόμα συνέλθει από την καταστροφή. Επίσης, προφασίστηκε την πυρκαγιά για να εξαπολύσει κυνηγητό στους χριστιανούς που θεωρούσε πως αποκτούσαν μεγάλη επιρροή στην καθημερινότητα της πόλης. Τους βασάνισε και τους εκτέλεσε κατά εκατοντάδες, κατηγορώντας τους για εμπρισμό.
