The Realist… Παρά την πρόσφατη εντυπωσιακή νίκη του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στις πρόσφατες εκλογές του Νοεμβρίου, η Τουρκία έχει μπει σε ένα δρόμο συνεχιζόμενης πολιτικής αναταραχής και αστάθειας, αντιμετωπίζοντας κοινωνικές, οικονομικές και στον τομέα της ασφάλειας προκλήσεις. Επίσης, στο δύσκολο αυτό σκηνικό δεν πρέπει να απαλείψει κανείς την πλήρη απουσία ελευθερίας έκφρασης, και κλίματος νομιμότητας στη χώρα.
Σε όλο αυτό το εκρηκτικό μίγμα ήρθε να προστεθεί και η αμετροεπής ενέργεια της κατάρριψης του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους στη Συρία, η οποία θα διογκώσει όλα τα παραπάνω προβλήματα.
Στις εκλογές του Νοεμβρίου το ΑΚΡ κατάφερε να επανέλθει αυτοδύναμο στην εξουσία μετά από μια ουσιαστική ήττα στις εκλογές του Ιουνίου, όπου για πρώτη φορά μετά το 2002 αναγκάστηκε να διερευνήσει την πιθανότητα σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας με άλλα κόμματα.
Η προεκλογική εκστρατεία του Ιουνίου, παρά το γεγονός ότι στην ηγεσία του Κόμματος και τη διεκδίκηση της πρωθυπουργίας βρίσκονταν ο Αχμέτ Νταβούτογλου (η Αλεπού), το πρόσωπο το οποίο κυριάρχησε πραγματοποιώντας πολλαπλές εμφανίσεις και ομιλίες, και με τη φιγούρα του να κυριαρχεί σε αφίσες του κόμματος, ήταν ο Πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν (ο Σουλτάνος).
Ο Ερντογάν και κατ’ επέκταση το ΑΚΡ στις εκλογές του Ιουνίου κατέβηκαν στις εκλογές με βασική ατζέντα τη συνταγματική μεταρρύθμιση που προωθούσε και βαθιά επιθυμεί ο Σουλτάνος, που θα μετατρέψει την Τουρκίας από κοινοβουλευτική σε Προεδρική «Δημοκρατία», συγκεντρώνοντας όλες τις εξουσίες στο Προεδρικό Παλάτι και τα χέρια του ίδιου.
Ο Νταβούτογλου, τον οποίο ο Σουλτάνος επέλεξε να το διαδεχθεί στην ηγεσία του Κόμματος και την Πρωθυπουργία, στις εκλογές του Ιουνίου έδωσε μάχη να τοποθετήσει τον εαυτό του ως αυτόνομη πολιτική προσωπικότητα, κυρίως μέσα στο ίδιο του το Κόμμα, αλλά και στο πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας.
Μετά τη μεγάλη κρίση του Πάρκου Γκεζί, ο Σουλτάνος επέλεξε τη στρατηγική ενίσχυσης και όχι διεύρυνσης της πολιτικής και κοινωνικής βάσης υποστήριξης του, οδηγώντας τη χώρα και την κυβέρνηση σε ένα απολυταρχικό καθεστώς. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το ξέσπασμα μια μεγάλης κοινωνικής αναταραχής.
Το Μάρτιο ο Σουλτάνος, προχώρησε και σε μια ακόμη ενέργεια η οποία έριξε λάδι στη φωτιά, παγώνοντας το διάλογο που είχε ξεκινήσει με τον ηγέτη των Κούρδων του ΡΚΚ, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, οδηγώντας στην εξαγγελία μονομερούς ανακωχής από τους Κούρδους. Ο Σουλτάνος ζήτησε τον πλήρη αφοπλισμό των Κούρδων έτσι ώστε να ξεκινήσουν εκ νέου οι συνομιλίες.
Η στρατηγική αυτή όχι μόνο δεν απέδωσε αλλά έσκασε στην κυριολεξία στα μούτρα του Σουλτάνου, οδηγώντας το AKP στο να χάσει την αυτοδυναμία, και στην είσοδο του Κουρδικού Κόμματος HDP στη Βουλή.
Οι διαπραγματεύσεις από τον Νταβούτογλου για κυβέρνηση Συνασπισμού, δεν απέδιδαν δίνοντας την ευκαιρία στον Σουλτάνο, να προκηρύξει νέες εκλογές.
Αυτή τη φορά η Αλεπού (Νταβούτογλου), περίμενε στη γωνία, αντιλαμβανόμενος ότι για πρώτη φορά είχε τη δυνατότητα να προσχωρήσει σε μια πορεία αυτονόμησης από το Σουλτάνο.
Η προεκλογική εκστρατεία ξεκίνησε και χαρακτηρίστηκε από δυο βασικά χαρακτηριστικά. Τη σχεδόν εξαφάνιση του Σουλτάνου από την προεκλογική εκστρατεία του AKP, και το κλίμα έντασης και τρομοκρατίας που κορυφώθηκε με τις τρομοκρατικές επιθέσεις στη χώρα οι οποίες στοίχισαν τη ζωή 600 ανθρώπων.
Η Αλεπού και τα στελέχη του AKP, στις προεκλογικές ομιλίες τους απέφυγαν χαρακτηριστικά αναφορές στο Προεδρικό Σύστημα που προωθεί ο Σουλτάνος, και επέλεξαν ένα πιο συγκαταβατικό ύφος που παρέπεμπε στα πρώτα χρόνια ανόδου στην εξουσία του AKP. Στις αφίσες του Κόμματος κυριαρχούσε η Αλεπού, και ο Σουλτάνος έκανε ελάχιστες εμφανίσεις στην προεκλογική περίοδο, χωρίς ομιλίες, αναφέροντας μόνο ότι θα είναι καλή μια επιστροφή σε μονοκομματική κυβέρνηση.
Πολλοί από τους ψηφοφόρους που είχαν εγκαταλείψει το AKP στις εκλογές του Ιουνίου, αισθανόμενοι ότι η Αλεπού δεν προωθούσε πλέον ενεργά τη μετάβαση σε Προεδρικό Σύστημα, και αγοράζοντας το κλίμα φόβου και τρομοκρατίας, επέστρεψαν στο AKP, δίνοντας στον Νταβούτογλου μια θριαμβευτική νίκη και μονοκομματική κυβέρνηση. Το Κουρδικό HDP, κατάφερε οριακά να μπει στη Βουλή με 10,3%.
Ο Σουλτάνος έσπευσε να εκμεταλλευτεί το αποτέλεσμα δηλώνοντας ότι αποτελεί ευκαιρία για την προώθηση του Προεδρικού Συστήματος. Από την πλευρά του, η Αλεπού σε τηλεοπτικό μήνυμα στις 10 Νοεμβρίου, απευθυνόμενος στο λαό, σημείωσε ότι αν και το AKP παραμένει δεσμευμένο στην προώθηση ενός Προεδρικού Συστήματος διακυβέρνησης, δεν θα αποτελέσει προτεραιότητα της κυβέρνησης του. Όπως μάλιστα ανέφερε, ακόμη και εάν υιοθετηθεί θα συνοδευτεί από τοποθέτηση ελέγχων και ισορροπίας, και ξεκάθαρο διαχωρισμό εξουσιών. Κάτι εκ διαμέτρου αντίθετο από αυτό που προωθεί ο Σουλτάνος.
Το σκληρό πολιτικό τανγκό μεταξύ των δύο ανδρών φάνηκε και στο διάστημα του σχηματισμού κυβέρνησης, όπου ο Σουλτάνος έκανε αρκετά τσαλιμάκια αναφορικά με τις επιλογές προσώπων από την Αλεπού. Η Αλεπού έχει αρχίσει να κινείται δραστήρια και στο εσωτερικό του ΑΚΡ, προσπαθώντας να ξηλώσει το μηχανισμό του Σουλτάνου και να δημιουργήσει δικό του. Η διαδικασία αυτή είναι βέβαιο ότι θα πάρει καιρό και δεν θα είναι εύκολη αλλά παρόλα αυτά έχει αρχίσει.
Η αυτονόμηση της Αλεπούς φάνηκε και από τους χειρισμούς στη μεγάλη κρίση των ημερών με την κατάρριψη του Ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους. Η Αλεπού αφού φρόντισε να διαρρεύσει ότι η εντολή κατάρριψης ήρθε απευθείας από αυτόν, στη συνέχεια έχει υιοθετήσει ένα πολύ πιο διαλλακτικό τόνο έναντι του Βλαντιμίρ Πούτιν, αφήνοντας το Σουλτάνο να κάνει τον κόκορα.
Η Αλεπού γνωρίζει πολύ καλά, τόσα χρόνια διπλωμάτης και θεωρητικός θεμάτων εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, ότι μια απευθείας σύγκρουση με τη Μόσχα, μόνο οφέλη δεν μπορεί να έχει για την Τουρκία. Κάτι που πολύ σύντομα, ιδίως μετά τις κυρώσεις της Μόσχας, θα αρχίσει να ενστερνίζεται και η τουρκική κοινωνία, βλέποντας τις μαγκιές του Σουλτάνου ως μια ακόμη ένδειξη της αμετροέπειας του και της μωροφιλοδοξίας του.
Στον τομέα της ασφάλειας, με την κατάρριψη του ρωσικού να επιβαρύνει την κατάσταση, τόσο ο Σουλτάνος όσο και η Αλεπού ζουν σε μια πλάνη και δεν δείχνουν να έχουν αντιληφθεί τη σοβαρότητα των πολιτικών, ασφάλειας, οικονομικών, και κοινωνικών, προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Τουρκία. Και οι δυο φαίνεται να έχουν πειστεί ότι πηγή για όλα αυτά τα προβλήματα είναι συνομωσίες που προέρχονται από το εξωτερικό, και αποδεικνύουν την αυξανόμενη δύναμη της Τουρκίας και όχι ενδείξεις εσωτερικών προβλημάτων που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης.
Στην Τουρκία αυτή τη στιγμή βρίσκονται πάνω από δυο εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία και το Ιράκ, και η οικονομική ανάπτυξη έχει φρενάρει αισθητά. Υπάρχει ένας πάρα πολύ νέος σε μέσο όρο ηλικίας πληθυσμός και η οικονομία αποτυγχάνει να δημιουργήσει θέσεις εργασίας για το ένα εκατομμύριο νέους ανθρώπους που εισέρχονται στην αγορά εργασίας κάθε χρόνο.
Η Αλεπού έχει ανακοινώσει, αμέσως μετά την εκλογική νίκη του, την αύξηση κατά 23% του βασικού μισθού από τον Ιανουάριο του 2016, αποκλείοντας οποιαδήποτε μέτρα ενίσχυσης των επιχειρήσεων για περισσότερες προσλήψεις.
Την ίδια στιγμή στους αντιπάλους του ΑΚΡ στο πολιτικό σύστημα της Τουρκίας, επικρατεί απογοήτευση μετά από μια ενθάρρυνση στις εκλογές του Ιουνίου, όταν πίστεψαν ότι η παντοδυναμία του AKP άρχισε να τρίζει. Αντίθετα, τώρα βλέπουν το AKP, να ενισχύει με απολυταρχικό τρόπο την επιρροή του, στα μέσα ενημέρωσης και τη δικαιοσύνη, με αποτέλεσμα να χάνουν την ελπίδα ότι θα το εκδιώξουν από την εξουσία μέσω της εκλογικής διαδικασίας. Η απογοήτευση αυτή κυριαρχεί και μεγαλώνει ιδιαίτερα ανάμεσα στις τάξεις των νεαρών Κούρδων Εθνικιστών. Μέχρι το 2019 δεν υπάρχει πλέον εκλογική διαδικασία, για να υπάρξει οποιαδήποτε αλλαγή.
Ο Σουλτάνος και η Αλεπού, μετά τον εκλογικό θρίαμβο, έχουν απορρίψει οποιαδήποτε επανεκκίνηση της διαδικασίας διαλόγου με τους Κούρδους, παρά μόνο εάν καταθέσουν τα όπλα και ανακοινώσουν οριστικό τέλος στη βία. Αυτό μαζί με τα παραπάνω δημιουργεί τη βεβαιότητα κοινωνικής αναταραχής, με τους νεαρούς Κούρδους να κατεβαίνουν στους δρόμους απαιτώντας περισσότερη πολιτιστική ελευθερία, πολιτικά δικαιώματα, και αυτονομία στις κουρδικές περιοχές.
Αυτό έρχεται να το επιδεινώσει και η κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού, αφού είναι δεδομένο ότι ο Τσάρος (Πούτιν) θα απαντήσει ενισχύοντας τους Κούρδους στις περιοχές της Συρίας που συνορεύουν με την Τουρκία. Το αεροσκάφος κατερρίφθη σε περιοχή που οι Turkmen (υποστηρίζονται από την Άγκυρα) μάχονται τους Κούρδους. Οι πληροφορίες λένε ότι ήδη ο Τσάρος έχει δώσει εντολή στις ρωσικές δυνάμεις να εξαφανίσουν τους Turkmen (σκότωσαν και το Ρώσο πιλότο), να ενισχύσουν τους Κούρδους και στην ουσία να στηρίξουν τη δημιουργία σε αυτή την περιοχή (σύνορα με Τουρκία) μιας αμιγώς ελεγχόμενης από τους Κούρδους περιοχής.
Η Μόσχα αναμένεται να ενισχύσει τους Κούρδους στη Νοτιοανατολική Τουρκία, και οι Ηνωμένες Πολιτείες κάνουν το ίδιο στο Βόρειο Ιράκ. Αυτό προοιωνίζει τη δημιουργία Κουρδικού Κράτους στα σύνορα με την Τουρκία, διεκδικώντας με αξιώσεις πλέον κομμάτι της Νοτιοανατολικής Τουρκίας.
Σουλτάνος και Αλεπού πυροδότησαν μόνοι τους με μια βλακώδη ενέργεια το μεγαλύτερο εφιάλτη τους.
Τώρα, είναι γνωστό ότι όταν το τέρας είναι πληγωμένο, είναι πιο επικίνδυνο και προχωρά σε ενέργειες απρόβλεπτες. Όταν μάλιστα έχει ως γείτονα μια χώρα, με μια ανεκδιήγητη κυβέρνηση και ένα νεκρό πολιτικό (όπως απέδειξε η παρωδία του Προεδρικού Μεγάρου) σκηνικό, τότε η ανησυχία μεγαλώνει. Κυπριακό ανοικτό και σε πολύ κρίσιμη φάση, προσφυγικό ανεξέλεγκτο, στο Αιγαίο οι γκάφες του τραγελαφικού Πρωθυπουργού ουκ ολίγες. Οικονομία διαλυμένη, με μια κυβέρνηση που συνεχίζει να την εξολοθρεύει. Δημόσια διοίκηση – κράτος, ανύπαρκτο όχι απλά διαλυμένο. Εξωτερική Πολιτική, για τα μπάζα.
Είναι λοιπόν να μην χάνει τον ύπνο του κανείς. Τουλάχιστον οι σοβαρά σκεπτόμενοι στη χώρα του Νιρβάνα, τον έχουν χάσει ήδη, με δεδομένο ότι η κατάσταση θα γίνεται χειρότερα όσο παιρνούν οι ημέρες οι ώρες.
