Η ακραία φτώχια συνεχίζει να μειώνεται. Σε τι οφείλεται αυτό; Κυρίως στο ελεύθερο εμπόριο και την απελευθέρωση των διεθνών αγορών, δηλαδή στην παγκοσμιοποίηση.
Θυμίζω κάποια σημαντικά νούμερα. Το 1990 είχαμε 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους που ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχιας, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αποτελούσαν το 37% του παγκόσμιου πληθυσμού. Μετά από 22 χρόνια παγκοσμιοποίησης (1990-2012) ο αριθμός έπεσε στα 900 εκ., δηλαδή στο 12,8% του παγκόσμιου πληθυσμού. Πάνω από 1 δισ. ανθρώπων ξέφυγε από την ακραία φτώχια μέσα σε 22 μόλις χρόνια! Βλέπετε η απελευθέρωση οδήγησε σε αύξηση της μέσης οικονομικής ανάπτυξης από το 4,3% την περίοδο 1960-2000 σε 6% την περίοδο 2000-10.
Η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε προχθές ακόμα πιο αισιόδοξα νούμερα. Ενώ το όριο για την ακραία φτώχια αναπροσαρμόστηκε από τα $1,25 σε $1,90 την ημέρα (αύξηση 52%) το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν υπό συνθήκες ακραίας φτώχιας μάλλον θα πέσει για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας κάτω από το 10% μέσα στο 2015! (συγκεκριμένα στο 9,6%, δηλαδή στα 700 εκ.). Ειδικά στην Αφρική το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν σε ακραία φτώχια έπεσε από το 58% το 2000 στο 35% το 2015.
Επαναλαμβάνω ότι ο σημαντικότερος παράγοντας είναι η απελευθέρωση του εμπορίου (παραφράζοντας τον Economist, ακόμα και ένας ηλίθιος το καταλαβαίνει πλέον). Δείτε το πόσο σημαντικός παράγοντας είναι στο γράφημα που αναρτώ. Τα καλά νέα μάλιστα από την Παγκόσμια Τράπεζα έφθασαν μαζί με τα νέα για την επίτευξη μιας μεγάλης νέας συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των χωρών του Ειρηνικού (Trans-Pacific Partnership – TPP), μια συμφωνία που ο Barack Obama πάλεψε πολύ για να την περάσει από το Κογκρέσο και τις «προστατευτικές» φωνές εκεί μέσα που υπερασπίζονται κορπορατιστικά συμφέροντα κυρίως σε πολιτειακό επίπεδο. Η σημαντικότερη αδυναμία της παραμένει ότι ένας από τους στόχους της είναι η οικονομική απομόνωση της Κίνας. Μεγάλο λάθος.
Ας ελπίσουμε επίσης ότι η ανάλογη συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ (Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP) θα περάσει μέσα στο 2016. Το draft που κυκλοφορεί έχει διάφορες αδυναμίες. Όμως η υιοθέτηση αυτής της συμφωνίας θα οδηγήσει σε ανάπτυξη που η Ευρώπη στο σύνολό της και η Ελλάδα ειδικότερα χρειάζεται επειγόντως. Ας πέσουν επιτέλους τα σύνορα στη διακίνηση αγαθών και υπηρεσιών (είμαι πιο επιφυλακτικός για τα κεφάλαια). Ας ελπίσουμε να συνοδευτεί με χαλάρωση στα εμπόδια στη διακίνηση των ανθρώπων.
Βέβαια, όπως γράφω και στο σύντομο άρθρο μου που θα βρείτε στα σχόλια, η μείωση της φτώχιας είναι ακόμα μεγαλύτερη όταν εκτός από την απελευθέρωση των αγορών έχουμε και στοχευμένες, αποτελεσματικές, κοινωνικές πολιτικές (κυρίως στην υγεία και την παιδεία). Αυτές οι πολιτικές είναι σαν μεγεθυντικός φακός . Διπλασιάζουν, τριπλασιάζουν, ακόμα και επταπλασιάζουν (!) τα οφέλη των ελεύθερων αγορών εκεί που έχει σημασία: στην ευημερία των πολιτών, ιδίως των αδυνάτων.
