Του Φάνη Ουγγρίνη
Αυτές τις μέρες που γυρνούσαμε από τραπέζι σε τραπέζι, στην πολύπαθη Βενεζουέλα συνέβη κάτι αρκετά σημαντικό. Η αντιπολίτευση ισχυρίζεται πως συγκέντρωσε σχεδόν δυο εκατομμύρια υπογραφές πολιτών (σε πληθυσμό σχεδόν τριάντα εκατομμυρίων) που ζητούν τη διενέργεια δημοψηφίσματος με θέμα την αποπομπή του προέδρου Μαδούρο. Το πού θα καταλήξει η διαδικασία είναι ακόμη άγνωστο, όμως αυτή αποτελεί ένα απτό τεκμήριο της κάθετης αντίθεσης όλο και περισσότερων πολιτών στη συνέχιση του Τσαβισμού. Και φυσικά δεν έχουν άδικο. Ζουν σε έναν ευλογημένο τόπο, στο υπέδαφος του οποίου βρίσκονται τα μεγαλύτερα βεβαιωμένα πετρελαϊκά αποθέματα παγκοσμίως, κι έχουν φτάσει να πεινάνε. Το ηλεκτρικό ρεύμα επαρκεί για κάποιες ώρες της ημέρας, στοιχειώδη αγαθά λείπουν, η εγκληματικότητα σπάει συνεχόμενα ρεκόρ και ο βαϊμαρικός υπερπληθωρισμός έχει ξεφτιλίσει την αξία του εθνικού νομίσματος.
Ο πρόεδρος Μαδούρο, άσημος οδηγός λεωφορείου πριν τον καταστήσει ακόλουθό του ο πολύς Χιούγκο Τσάβες, τα ‘χει βρει μπαστούνια. Ο μακαρίτης προκάτοχός του μπόρεσε να κανακεύει τον «Λαό» επειδή είχε την τύχη να κυβερνήσει σε μια περίοδο υψηλών τιμών υδρογονανθράκων, ενώ επιπρόσθετα οι παλιές ιδιωτικές εγκαταστάσεις εξόρυξης του μαύρου χρυσού βρίσκονταν σε καλή κατάσταση. Η κρατικοποίηση των ξένων επενδύσεων, ακολουθούμενη από την διασπάθιση των κερδών απ’ το πετρέλαιο, απαξίωσαν τις σχετικές υποδομές, προκαλώντας μείωση της παραγωγής ταυτόχρονα με την παγκόσμια κατάρρευση των τιμών. Τα αποτελέσματα αυτής της YOLO ανοησίας τα ζουν στο πετσί τους οι κάτοικοι της χώρας, κι έχουν αρχίσει να αντιδρούν. Κι όμως ο Μαδούρο επιμένει. Ενώ είναι προφανές πως τα λαϊκίστικα οικονομικά μέτρα ευθύνονται για τη σημερινή κατάσταση, συνεχίζει τις ίδιες πολιτικές, ελπίζοντας. Ελπίζοντας πως θα γίνει κάποιο θαύμα, το οποίο θα απογειώσει τις διεθνείς τιμές των καυσίμων και θα του επιτρέψει να διασώσει την προεδρία του. Θαύματα όμως σχεδόν ποτέ δε γίνονται.
Όσο ο Μαδούρο επιμένει να διοικεί, και μάλιστα πάνω στα χνάρια του προκατόχου του, η Βενεζουέλα θα βουλιάζει όλο και πιο βαθιά. Και νομοτελειακά κάποια στιγμή θα τον εγκαταλείψουν οι μειούμενοι υποστηρικτές του και τότε θα αναλάβουν νέα πρόσωπα, μακάρι με τρόπο ειρηνικό. Και μετά? Πώς θα αντιμετωπίσουν οι πολιτικοί της ορθής λογικής και του οικονομικού φιλελευθερισμού την πλήρη κατάρρευση του κράτους? Πώς θα καλύψουν με ταχύτητα τις βασικές ανάγκες του πληθυσμού, χωρίς τα αναγκαία στοιχειώδη εργαλεία διακυβέρνησης? Πώς θα παραμείνει κοινοβουλευτική δημοκρατία μια χώρα στην οποία θα πρέπει να ισχύσουν επί μακρόν «έκτακτα μέτρα»? Και για να τονίσω τη μεγάλη διάρκεια της αναγκαίας προσπάθειας επανόρθωσης θα σας θυμίσω κάτι που γνωρίζουμε οι περισσότεροι από… τις δίαιτες · πως όσα περισσότερα κιλά έχουμε βάλει , τόσο περισσότερη προσπάθεια θα πρέπει να καταβάλουμε για να τα χάσουμε.
Η Ελλάδα δεν είναι Βενεζουέλα. Ακόμη. Παρέμεινε ένα σχετικά συμμαζεμένο κράτος επειδή έχει την τύχη (ατυχία για πολλούς συνέλληνες) να είναι μέλος του ΝΑΤΟ και-κυρίως-της ΕΕ. Όμως έχει κουράσει τους εταίρους της, κι αυτό πλέον δε κρύβεται. Την θέλουν κομμάτι του Δυτικού κόσμου, όμως αν η ίδια έχει άλλη άποψη, σίγουρα θα βρουν τρόπους για να αναπληρώσουν την απώλειά της. Κι ας μη ξεχνάμε πως ο Τσίπρας είναι Μαδούρο. Εκτοξεύτηκε από το πουθενά στην πρωθυπουργική καρέκλα χάρη στα Μνημόνια, κι έκτοτε πολιτεύεται με τον μόνο τρόπο που γνωρίζει από την ριζοσπαστική αριστερά, με θράσος, με ψέμματα, με απειλές, με τεχνάσματα, με νεποτισμό, με (συγκεκαλυμμένη) αυθαιρεσία. Σα τον νοτιαμερικανό ομόλογο του πορεύεται δίχως κάποιο σχέδιο, με αποκλειστικό σκοπό την παραμονή του στην εξουσία. Προσεύχεται κι αυτός να συμβεί κάποια πολιτική ανατροπή, κάποιο γεγονός ικανό ν’ αυξήσει το ειδικό του βάρος και την διαπραγματευτική του ισχύ, ώστε να του ‘ρθουν ουρανοκατέβατα λεφτά.
Βαθιά μέσα του επιθυμεί την Ελλάδα σαν Βολιβαριανή δημοκρατία, με «λιτό βίο» για τους κατοίκους, με ελεγχομένη ελευθερία, με πολύ αραλίκι, με πλήρη ψευδοαπασχόληση και με μπόλικη… αξιοπρέπεια για την πλέμπα αλλά και πολυτέλεια για τη νομενκλατούρα των κολλητών του. Δεν έχει παραιτηθεί αυτού του ονείρου, δεν έχει όμως και τα κότσια να το κυνηγήσει απροκάλυπτα. Υπέγραψε την περυσινή συμφωνία χωρίς να αποδεχθεί πως θα πρέπει και να την εφαρμόσει, επειδή απλά δεν αντιλαμβάνεται την ψυχρή χρησιμοθηρική λογική της. Το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις τον τρομάζει λόγου του μεγάλου βάρους του, δε παύει όμως και να τον γοητεύει. Και πάντως, αν το πράγμα φτάσει στο αμήν, ο Πάκης ο Παυλόπουλος θα είναι απολύτως πρόθυμος να υπογράψει οτιδήποτε ώστε να ξανάχουμε ένα νόμισμα με γνώμονα τον άνθρωπο.
Το πιο πιθανό είναι πως αργά ή γρήγορα ο Τσίπρας θα χάσει το τιμόνι της χώρας, κι όσο πιο γρήγορα, τόσο μικρότερη ζημία θα κάνει. Θ’ αφήσει όμως τον τόπο στη χειρότερη κατάσταση από το 2010. Πέραν της πλήρους διάλυσης της δημόσιας διοίκησης, η δέσμη μέτρων την οποία έχει σχεδόν συμφωνήσει με τους δανειστές θα είναι τόσο καταστροφική, που η υφεσιακή αδράνεια θα καταστεί μόνιμη κατάσταση. Όσο κι αν ακούγεται τετριμμένο, αυτή τη φόρα όντως θα χρειαστεί επαναδιαπραγμάτευση. Ως ιδιοκτήτες του προγράμματος θα πρέπει να προτείνουμε επιτέλους μια νέα ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων, η οποία θα περιλαμβάνει εκτεταμένη μα και λελογισμένη μείωση δαπανών, από κοινού με θεαματική μείωση φόρων και με βελτίωση της κρατικής λειτουργίας στον τομέα των εισπράξεων αλλά και στον τομέα των βασικών υπηρεσιών. Κι αυτή η πρόταση θα πρέπει να συμφωνηθεί εσπευσμένα, καθώς ο χρόνος ζωής της πραγματικής οικονομίας όλο και λιγοστεύει. Όλα αυτά σημαίνουν πως η επόμενη κυβέρνηση δεν αρκεί να είναι συνειδητοποιημένη και καλά προετοιμασμένη. Θα πρέπει να είναι και ιδιαίτερα ισχυρή στην κοινωνία και στο κοινοβούλιο. liberal.gr
