Του Scott B. Sumner*… Η παρέμβαση στις εθελοντικές συναλλαγές έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Ένα από τα βασικά αξιώματα στα οικονομικά είναι ότι όλοι οι κανονισμοί είναι επιβλαβείς. Ιδού ένα απλό παράδειγμα:
Υποθέστε ότι οι τράπεζες χρεώνουν 2 δολάρια για να χρησιμοποιήσετε ένα ATM. Έπειτα, υποθέστε ότι η κυβέρνηση θεσπίζει έναν νόμο «υπέρ του καταναλωτή» που απαγορεύει τους φόρους τέτοιου είδους. Τι θα συνέβαινε; Η οικονομική θεωρία δείχνει ότι ο νόμος θα ήταν επιβλαβής για τους καταναλωτές, και όμως φαντάζομαι ότι το 97% των καταναλωτών αγνοεί αυτή την πραγματικότητα. Να γιατί μια απαγόρευση τέτοιου είδους χρεώσεων πλήττει τους καταναλωτές:
Οι τράπεζες θα δουν αυτή την απαγόρευση ως αύξηση του κόστους και θα μεταβιβάσουν αυτό το κόστος στους καταναλωτές με άλλους τρόπους. Μπορώ να είμαι σίγουρος ότι θα γίνει κάτι τέτοιο; Όχι, αλλά είναι πολύ πιθανό. Υποθέστε ότι σας λέω πως το Κογκρέσο θεσπίζει μια αύξηση κατά 10 σεντς στη βενζίνη. Στην πραγματικότητα, η πετρελαϊκή βιομηχανία είναι ίσως η βιομηχανία της οποίας οι φόροι είναι λιγότερο πιθανόν να περαστούν στους καταναλωτές. Αυτό συμβαίνει γιατί τα αποθέματα του πετρελαίου είναι λιγότερο ευέλικτα από τα αποθέματα σχεδόν όλων των άλλων αγαθών, συμπεριλαμβανομένων και των τραπεζικών υπηρεσιών. Οπότε, αν πιστεύετε ότι οι φόροι για τα καύσιμα μεταβιβάζονται στους καταναλωτές, τότε πρέπει να είστε ακόμα πιο βέβαιοι ότι έχω δίκιο σχετικά με την μεταβίβαση των τραπεζικών φόρων στους καταναλωτές με άλλους τρόπους, όπως οι φόροι στις καταθέσεις ή τα χαμηλότερα επιτόκια σε αυτές.
Καλά όλα αυτά, αλλά αυτό αποτελεί ξέπλυμα. Αν οι καταναλωτές πληρώνουν λιγότερα για κάτι και πληρώνουν περισσότερα για κάτι άλλο, τότε ο κανονισμός στην πραγματικότητα χτυπά τους καταναλωτές; Ναι, επειδή δημιουργεί προβλήματα στην αποτελεσματικότητα των τραπεζών. Η αφαίρεση των εισφορών για τα ATM θα μειώσει τον αριθμό μεγιστοποίησης κερδών των ATM, γεγονός που θα καταστήσει τις τράπεζες λιγότερο αποτελεσματικές. Επειδή οι ταμίες κοστίζουν πιο πολύ από τα ATM, η αύξηση του κόστους που θα περαστεί στους καταναλωτές είναι μεγαλύτερη από την αφαίρεση των εισφορών στα ATM.
Αυτή η λογική ισχύει και για τις υπόλοιπες ρυθμίσεις, εκτός από αυτές που έχουν σκοπό την αντιμετώπιση κάποιων δυσλειτουργιών στις αγορές, όπως την εξουσία των μονοπωλίων, τους εξωγενείς παράγοντες και τις ασυμμετρίες στην πληροφόρηση. Καμία από αυτές δεν ισχύει στην περίπτωση του ATM.
Ούτε ισχύει στην περίπτωση των νέων ρυθμίσεων στις υπερωρίες, η οποία συζητήθηκε πρόσφατα από τον David Henderson. Ούτε ισχύει στην συντριπτική πλειονότητα των κανονισμών που αφορούν την υγεία, την ασφάλεια, τις εργασιακές επιδοτήσεις, και 1.000 άλλες πλευρές της καθημερινής ζωής μας. Δεν θα πω ότι δεν ισχύει ποτέ αυτή η λογική, υπάρχουν κάποιοι τομείς όπου η Διοίκηση Εργασιακής Ασφάλειας και Υγείας (OSHA) κατανοεί τους εργασιακούς κινδύνους καλύτερα από τους εργαζομένους και τις εταιρείες, αλλά δεν υπάρχουν στατιστικά τεκμήρια ότι η Διοίκηση έχει πράγματι βελτιώσει την ασφάλεια των εργαζομένων. Ούτε τα επιχειρήματα περί εξωγενών παραγόντων ή ασυνέπειας στην πληροφόρηση δικαιολογούν την απαγόρευση του καπνίσματος στα εστιατόρια.
Αυτό ήταν παλιά ένα βασικό αξίωμα που ήταν γνωστό σε όλους τους καλούς οικονομολόγους, όπως και το αξίωμα ότι απαιτούνται δημοσιονομικά κίνητρα όταν η κεντρική τράπεζα αποφασίζει για τον πληθωρισμό, ή οι κατώτατοι μισθοί δεν είναι καλή λύση, το ελεύθερο εμπόριο με την Κίνα βοηθά την Αμερική, τα εμπορικά ελλείμματα δεν είναι κάτι άσχημο, τα δημοσιονομικά κίνητρα δεν μειώνουν τα ελλείμματα του προϋπολογισμού με την πυροδότηση ταχύτερης ανάπτυξης.
Δυστυχώς, το μεγαλύτερο μέρος του πυρήνα της οικονομικής θεωρίας γρήγορα ξεχνιέται. Εδώ εμφανίζεται ο Paul Krugman: «Η Προεδρία του Ομπάμα εξέδωσε νέους κανονισμούς για την πληρωμή των υπερωριών, από τους οποίους εκτιμάται ότι θα επωφεληθούν 12,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι».
Αυτό πραγματικά με κάνει να ξύνω το κεφάλι μου. Η βασική οικονομική θεωρία προβλέπει ότι αυτός ο νόμος θα πλήξει τους εργαζομένους, για τον ίδιο ακριβώς λόγο για τον οποίο μια απαγόρευση στην εισφορά των ATM θα βλάψει τους καταναλωτές. Και αυτό είναι πιθανόν να ισχύσει ακόμα και αν οι αυξήσεις του κατώτατου μισθού βοηθήσουν τους εργαζομένους. Οι νόμοι για τις υπερωρίες δεν βάζουν πλαφόν στη συνολική αποζημίωση των εργαζομένων, η οποία καθορίζεται από την αγορά. Μειώνοντας την αποτελεσματικότητα των εργαζομένων (όπως κάνει αυτή η ρύθμιση), μειώνεται και η συνολική αποζημίωση.
Δεν έγραψα το άρθρο για να κατακρίνω το νομοσχέδιο περί υπερωριών∙ άλλοι, όπως ο Don Bordeaux, το έχουν κάνει πολύ πιο αποτελεσματικά. Γράφω αυτό το άρθρο για να υπενθυμίσω στους ανθρώπους ότι η οικονομική θεωρία δείχνει ότι η συντριπτική πλειονότητα των κανονισμών είναι αντιπαραγωγικοί, και πολλοί από αυτούς στην πραγματικότητα πλήττουν τους ανθρώπους τους οποίους είχαν σκοπό να βοηθήσουν. Θα υπολόγιζα ότι πάνω από το 90% δεν είναι δικαιολογημένοι, συμπεριλαμβανομένων όλων των επαγγελματικών φραγμών στο δικαίωμα της εισόδου, των περιορισμών στο εμπόριο, των κανονισμών για την υγεία και την ασφάλεια, των φορολογικών κανόνων, των εντολών για τους εργαζομένους και για τους ιδιοκτήτες, μεταξύ άλλων.
Ποιοι κανονισμοί είναι δικαιολογημένοι; Κατά βάση οι νόμοι (ή οι φόροι) που αφορούν το περιβάλλον, και ίσως μερικοί νόμοι κατά των μονοπωλίων. Επίσης, κάποιος μπορεί να δικαιολογήσει μερικούς κανονισμούς, όπως η ελάχιστη κεφαλαιακή απαίτηση για τις τράπεζες ως «δεύτερη καλύτερη λύση», λόγω ασφάλισης των καταθέσεων.
Θα ήμαστε πολύ καλύτερα αν θεσπίζαμε κάποιο νόμο που ανατρέπει όλους τις κανονισμούς και ολόκληρο τον ομοσπονδιακό φορολογικό κώδικα το 2025. Έπειτα θα δίναμε διορία στο Κογκρέσο τα επόμενα 9 χρόνια να θεσπίσει τους κανονισμούς και τους φόρους που είναι λογικοί.
