«Η ανάγκη να εκφραστούμε, να δημιουργήσουμε κάτι όμορφο, να αιχμαλωτίσουμε μια αίσθηση αλλούτερη και να την κάνουμε ήχο, αυτή μας ωθεί να γράφουμε μουσική» λένε οι Δαιμονία Νύμφη, η Εύη Στεργίου και ο Σπύρος Γιασαφάκης, το πρώτο σχήμα που συνθέτει και παρουσιάζει αυτοσχεδιασμούς από αναπαραγωγές αρχαίων ελληνικών οργάνων που κατασκευάζονται στην Ελλάδα. Πρόσφατα το κομμάτι τους Ύπνος συνόδεψε στην πασαρέλα τις ανοιξιάτικες και καλοκαιρινές δημιουργίες του οίκου Gucci. «Το επέλεξε ο Michel Gaubert, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως sound designer στο χώρο της μόδας κι έχει δουλέψει με τους μεγαλύτερους οίκους όπως Dior, Channel και Louis Vuitton» λένε. «Πολλοί τον χαρακτηρίζουν μονάρχη της μουσικής στο χώρο αυτό και φυσικά ήταν χαρά μας που επέλεξε το κομμάτι μας Ύπνος μαζί με το κομμάτι Black Lake της Bjork για το Gucci Women’s Spring Summer 2016 Fashion Show».
Οι Δαιμονία Νύμφη έχουν μεγάλη ιστορία και έχουν καταφέρει ένα σωρό πράγματα αυτά τα 20 χρόνια που δημιουργούν. Έχουν κυκλοφορήσει δέκα άλμπουμ σε διαφορετικές εταιρίες του κόσμου (ελληνικές, γερμανικές, γαλλικές και ιταλικές), έχουν κάνει αμέτρητες εμφανίσεις σε Ευρώπη και Αμερική, έχουν γράψει μουσική για μικρού μήκους ταινίες και ντοκιμαντέρ, για το θέατρο και για stand up comedies, για ηλεκτρονικά παιχνίδια, κι έχουν συνεργαστεί με σημαντικά ονόματα της ελληνικής και διεθνούς μουσικής.
«Ανέκαθεν επιδιώκαμε καλλιτεχνικές συνεργασίες, με στόχο να αποδοθεί ένα μουσικό έργο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο» λένε.
«Από τις πρώτες μας συνεργασίες με τον Αλκίνοο, τον Ψαραντώνη και αργότερα με την Γαλάνη μέχρι και πιο πρόσφατα με σκηνοθέτες, φωτογράφους, χορευτές, ηθοποιούς, lighting designers, μουσικούς και ηχολήπτες, επιδιώκουμε να εντάσσουμε δημιουργικούς ανθρώπους σχεδόν σε όλες μας τις δουλειές. Παράλληλα, όμως, συμμετέχουμε και σε δουλειές άλλων μουσικών, όπως πρόσφατα σε αυτή του Peter Ulrich -πρώην κρουστού των Dead Can Dance- και στον τελευταίο δίσκο των Βέλγων Rastaban. Πριν από λίγο καιρό δώσαμε μία συναυλία μαζί με την Jo Quail συνδυάζοντας ήχους των ‘αρχαίων’ ελληνικών οργάνων με τον ήχο του ηλεκτρικού τσέλου και δημιουργήσαμε έτσι ένα νέο σχήμα ονόματι Anonymo Ensemble, το οποίο όμως παύει την λειτουργία του προσωρινά μιας και η Jo περιοδεύει αυτό το διάστημα μαζί με τους Caspian. Τον περασμένο Οκτώβριο μας ζητήθηκε από την δημιουργική κοινότητα Creatives Across Sussex να συνθέσουμε ένα μουσικό κομμάτι για τριανταμελή χορωδία. Στην εκτέλεση του μουσικού έργου συμμετείχε επίσης ο συνθέτης Paul Ackerley και η τραγουδίστρια Dessislavva Stefanova, η οποία συμμετείχε και στον τελευταίο μας δίσκο Ψυχοστασία. Τέλος, συνεργαστήκαμε την ίδια περίοδο με την τραγουδίστρια Victoria Couper για εφτά παραστάσεις στο Βέλγιο».
Η αρχαία Ελλάδα έκανε και κάνει περήφανους τους Έλληνες, συγχρόνως όμως φοβούνται να “αγγίξουν” οτιδήποτε έχει σχέση με αυτήν. Το δέος μπροστά σε έναν τόσο μεγάλο πολιτισμό είναι δικαιολογημένο, όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλα αυτά τα θαυμάσια έργα, δεν τα φτιάξαμε εγώ και εσύ, αλλά ένας λαός χιλιάδες χρόνια πριν.
Τους ρωτάω αν θεωρούν τον εαυτό τους λίγο αδικημένο από τα ελληνικά μέσα. Δεν είναι και το πιο προβεβλημένο ελληνικό σχήμα, παρόλο που έχουν καταφέρει τόσο πράγματα.
«Δεν είναι κάτι που μας απασχολεί, αλλά η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια πάντοτε υπήρξαν άνθρωποι και στον ελληνικό μουσικό τύπο που θέλησαν να μας στηρίξουν και το έκαναν. Απλά, ίσως να υπήρχε μια αβεβαιότητα ως προς το πώς ακριβώς να μας περιγράψουν και σε ποιο μουσικό χώρο να μας τοποθετήσουν, κάτι που ίσως να δυσκόλευε τα πράγματα».
Ποια είναι η ιδέα πίσω από τους Δαιμονία Νύμφη; Είναι ίδιοι οι στόχοι σας με τότε που ξεκινήσατε;
«Από δημιουργική άποψη, η ιδέα του να ορίσουμε έναν δικό μας ηχητικά κόσμο, που ξεφεύγει από το χώρο και το χρόνο, ήταν και είναι παρούσα. Ανάλογα βέβαια και με τα βιώματα που ζούμε ή τις επιρροές που έχουμε σε διαφορετικές φάσεις της δημιουργικής διαδικασίας αλλάζουν και οι στόχοι» λένε.
Οι Δαιμονία Νύμφη ξεκίνησαν από τη Θεσσαλονίκη αλλά εδώ και μερικά χρόνια ζουν και εργάζονται στο Λονδίνο.
«Στο Λονδίνο μετακομίσαμε το 2008 χωρίς να το πολυσκεφτούμε, γιατί κάποιες συγκυρίες μας άνοιξαν αυτή την πόρτα» εξηγούν.
«Δεν γνωρίζαμε για πόσο θα μέναμε εκεί, αλλά ούτε και τί θα συνέβαινε στην χώρα που αφήσαμε πίσω μας. Η ζωή στο Λονδίνο είναι μια συνεχής περιπέτεια. Απο πρακτική άποψη έχει τις ‘ομορφιές’ και τις ‘ασχήμιες’ μιας μεγαλούπολης. Άλλοτε υπερισχύει το ένα, άλλοτε το άλλο. Από καλλιτεχνική άποψη είναι ένα ηφαίστειο που μέσα του πυρώνονται και αναμιγνύονται όλοι οι πολιτισμοί του κόσμου».
Έχετε κάποιον συγκεκριμένο ακροατή στο μυαλό σας όταν γράφετε μουσική;
«Όταν ήμουν μικρός πίστευα ότι η μουσική και η τέχνη υπάρχουν και γεννιούνται από μόνες τους, όπως σκαλισμένα είναι τα βράχια από τη φύση» λέει ο Σπύρος. «Νομίζω ότι η δημιουργία ενός έργου δεν μπορεί να έχει ως αυτοσκοπό την αποδοχή από ένα συγκεκριμένο κοινό. Φυσικά και η μουσική μας έχει αποδέκτες, όμως είναι αδύνατο να σκεφτόμαστε τους ακροατές την ώρα της δημιουργίας».
Χρησιμοποιείτε αρχαία ελληνικά όργανα στα κομμάτια σας, ποια είναι αυτά; Ποιος τα φτιάχνει; Και πόση σχέση έχει ο ήχος από τα κομμάτια που γράφετε με την αρχαία ελληνική μουσική;
“To σχήμα θα λέγαμε ότι έχει κατά κάποιον τρόπο ακολουθήσει μια πορεία με πολλές διακλαδώσεις,στην οποία όμως τα αρχαία ελληνικά όργανα (αναφερόμαστε στα αντίγραφα) πάντα έπαιζαν καιι εξακολουθούν να παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Ιδιαίτερα ο ηχος της λύρας και της πανδούρας νομίζω έχουν στοιχειώσει τον ήχο των Δαιμονία Νύμφη.Έχουμε όμως χρησιμοποιήσει και άλλα όργανα όπως τη βάρβιτο, την φόρμιγγα, την αρχαία κιθάρα, τον αυλό του Πανός, το σύντονο, την ύδραυλι, τον άσκαυλο, τη σαμβύκη και το τρίγωνο καθώς και τα κρόταλα, τα κύμβαλα και τα σείστρα. Όλα αυτά τα όργανα είναι κατασκευασμένα από τον Έλληνα κατασκευαστή Νικόλαο Μπρα, ο οποίος έχει κάνει μια πολύχρονη μελέτη πάνω στην ανακατασκευή των αρχαίων ελληνικών οργάνων. Η συνάντησή μας μαζί του υπήρξε σταθμός στην πορεία μας και για αυτό τον ευχαριστούμε. Όσον αφορά την αρχαία ελληνική μουσική οι Δαιμονία Νύμφη έχουν αφιερώσει ένα σημαντικό κομμάτι του χρόνου τους στην εκτέλεση των λειψάνων αρχαίας ελληνικής μουσικής που σώζονται σήμερα. Η αρχική μας προσέγγιση είναι μεν ακαδημαϊκή, αλλά σε ένα ποσοστό κάθε μουσικός παραθέτει την προσωπική του αισθητική. Πέρα από αυτό όμως, ο στόχος μας είναι να γράψουμε σύγχρονη μουσική, εμπνευσμένοι από τα δικά μας ακούσματα και μέσα σε αυτήν να εντάξουμε τα αρχαία ελληνικά όργανα και την αρχαία ελληνική ποίηση. Και δεν διστάζουμε καθόλου να παντρέψουμε τα αρχαία ελληνικά κομμάτια με τα σύγχρονα. Έχουμε για παράδειγμα παίξει το πρώτο στάσιμο από τον Ορέστη του Ευρυπίδη σε συναυλία μας σε ροκ κλαμπ του Λονδίνου.”
Πείτε μου για τη μουσική για τραγωδίες που έχετε γράψει.
“Η σύνθεση μουσικής για θέατρο προέκυψε όταν συναντήσαμε στο Λονδίνο την ελληνίδα σκηνοθέτη Αναστασία Ρεβή, καλλιτεχνική διευθύντρια του Theatre Lab Company. Η συνεργασία μας ξεκίνησε με την ‘Αντιγόνη’ του Σοφοκλή, που υπήρξε για μας το βάπτισμα του πυρός. Την επόμενη χρονιά ανεβάσαμε την Ορέστεια του Αισχύλου κι έπειτα τη Μήδεια του Ευριπίδη. Ενδιάμεσα βέβαια υπήρξε και μια νότα πιο αισιόδοξη με τη Λυσιστράτη του Αριστοφάνη. Νιώθουμε πολύ τυχεροί που περάσαμε μέσα από αυτή τη διαδικασία, όχι μόνο γιατί ήταν πολύ δημιουργική, αλλά και γιατί ήταν μια πορεία αυτογνωσίας, τόσο μουσικά όσο και σε προσωπικό επίπεδο.”
Με όλα αυτά που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια η υπερβολική αγάπη για οτιδήποτε αρχαιοελληνικό μπορεί εύκολα να παρεξηγηθεί. Έχουμε φτάσει στο άλλο άκρο, δηλαδή να βλέπουμε με καχυποψία οτιδήποτε έχει σχέση με την αρχαία Ελλάδα;
“Αυτό πάντοτε συνέβαινε, οι Έλληνες πάντα είχαν περίεργη σχέση με το παρελθόν τους. Η αρχαία Ελλάδα έκανε και κάνει περήφανους τους Έλληνες, συγχρόνως όμως φοβούνται να “αγγίξουν” οτιδήποτε έχει σχέση με αυτήν. Το δέος μπροστά σε έναν τόσο μεγάλο πολιτισμό είναι δικαιολογημένο, όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλα αυτά τα θαυμάσια έργα, δεν τα φτιάξαμε εγώ και εσύ, αλλά ένας λαός χιλιάδες χρόνια πριν. Θα ήταν σοφό λοιπόν να τα προσεγγίσουμε απο την ματιά του “ξένου” με την ίδια άνεση που τα προσεγγίζουν οι υπόλοιποι λαοί.”
Ποια είναι η ανταπόκριση του ξένου κοινού στη μουσική σας; Ποια είναι η πιο συγκινητική στιγμή που έχετε ζήσει μέχρι τώρα στη σκηνή;
“Πολλά συγκινητικά σχόλια και άνθρωποι για τους οποίους η μουσική μας υπήρξε σημαντική, όπως ένα νεαρό ζευγάρι που ηρθε στη συναυλία μας στο Λος Άντζελες και μας είπε οτι διάλεξαν την μουσική μας για τον γάμο τους, ή μια νεαρή Βελγίδα στην πρόσφατη συναυλία μας στο Βέλγιο που μας είπε οτι ήταν ένα από τα όνειρά της να μας δει να παίζουμε ζωντανά. Η πιο συγκινητική στιγμή ωστόσο για μένα ήταν κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας μας σε ένα υπέροχο κάστρο στην πόλη Leiria της Πορτογαλίας. Ένιωσα το κοινό να έχει παρασυρθεί σύσσωμο σε ένα μελωδικό ταξίδι, δεν ακουγόταν ούτε ανάσα, δεν έχω ξαναζήσει κάτι παρόμοιο.”
Πείτε μου μερικά πράγματα για το Ψυχοστασία. Για τον τίτλο και το concept.
“Πραγματεύεται το ταξίδι των ψυχών στον αισθητό και μη αισθητό κόσμο, εμπνευσμένο απο μία αρχαία δοξασία. Η δοξασία αυτή ονομάζεται Ψυχοστασία και είναι στην ουσία η ζύγιση των ψυχών των ανθρώπων σε πλάστιγγα. Στην Ελλάδα κρίνεται η βιωσιμότητα του ανθρώπου εν ζωή ενώ στην Αίγυπτο απο το αποτέλεσμα της Ψυχοστασίας εξαρτάται η μέλλουσα ευδαιμονία της ψυχής μετά τον θάνατο.”
Γιατί έχετε τόσο φανατικό κοινό στους μεταλάδες;
“Δεν πιστεύω ότι το φανατικό μας κοινό, αν υπάρχει τέτοιο, ανήκει αποκλειστικά στον μέταλ χώρο. Θα έλεγα ότι το κοινό που μας ακούει δεν θα μπορούσε να κατηγοριοποιηθεί και να ενταχθεί σε συγκεκριμένο μουσικό χώρο.”
Τι ετοιμάζετε τώρα;
“Αυτή την περίοδο γράφουμε την μουσική για την νέα παραγωγή του Κ.Θ.Β.Ε. “Μάκμπεθ” του Σαίξπηρ, η οποία θα κάνει πρεμιέρα τον Ιανουάριο του 2016. Έχουμε κλεισμένες μερικές συναυλίες στην Ρωσία και στην Αγγλία καθώς και κάποιες προτάσεις απο άλλες χώρες για τις οποίες είμαστε ακόμα σε διαπραγμάτευτικο στάδιο. Τέλος δουλεύουμε πάνω σε καινούργιο υλικό για τον νέο μας δίσκο.”
