Του Μανώλη Γραφάκου
Ο μεγάλος ασθενής της χώρας μας είναι ο δημόσιος τομέας. Έχει φτιαχτεί με τέτοιο τρόπο που είναι παρεμβατικός, γραφειοκρατικός, όχι μόνο δεν λύνει προβλήματα των πολιτών, αλλά τους δημιουργεί και άλλα και το κυριότερο το υψηλότατο κόστος λειτουργίας του επιβαρύνει τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας και την ανάπτυξη της χώρας συνολικότερα. Αποτελεί δε το κυριότερο εμπόδιο για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.
Έχει χυθεί πολύ μελάνι για να περιγραφούν βαρύγδουπες προθέσεις, μεγάλα σχέδια, σκέψεις και ιδέες σχετικά με την “ανασυγκρότηση” του δημοσίου. Όμως είμαστε περίπου στο ίδιο σημείο. Με εξαίρεση ελάχιστα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, το δημόσιο εξακολουθεί να είναι το ίδιο, με την ίδια νοοτροπία που είναι και πριν από 100 χρόνια. Λάφυρο στα χέρια των διοικούντων που πρόσφεραν τα “οφέλη” του, ως κερασάκι στο λαό. Και ο φαύλος κύκλος συνεχιζόταν.
Δομική αλλαγή στο δημόσιο θα γίνει όταν υπάρξει τόλμη, βούληση, σχέδιο και σκληρή δουλειά για ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ δομών, φορέων, διαδικασιών. Για ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ του ρόλου που επιθυμεί μεγάλο τμήμα του πολιτικού κόσμου να έχει το δημόσιο, ώστε να εκμαυλίζει συνειδήσεις, ώστε την αυτονόητη δουλειά του, να την νιώθει ο πολίτης ως υποχρέωση στην πολιτικό.
Αν αυτό δεν γίνει, τότε θα έχουμε κάνει μια τρύπα στο νερό, θα έχουμε κάνει στροφή γύρω από τον άξονά μας και θα βρισκόμαστε στο ίδιο σημείο.
Κατάργηση λοιπόν, αφαίρεση αρμοδιοτήτων και παρέμβασης είναι το μυστικό.
Εύκολο το ξεκίνημα με κατάργηση Γεν. Γραμματειών. Τουλάχιστον 15 Γενικές Γραμματείες πρέπει να καταργηθούν. Είναι μικρές, με λίγες αρμοδιότητες, που όμως έχουν ένα κόστος όχι ευκαταφρόνητο. Μέρος των αρμοδιοτήτων τους πρέπει να καταργηθεί, μέρος τους να μεταβιβαστεί σε διευθύνσεις, μέρος τους να περάσει στην αυτοδιοίκηση.
Κατάργηση του θεσμού των αποκεντρωμένων διοικήσεων, με παράλληλη κατάργηση των διπλών και τριπλών καμιά φορά, ελέγχων των αποφάσεων των περιφερειακών και τοπικών αυτοδιοικήσεων. Κάποιες από τις αρμοδιότητές τους δεν έχουν νόημα ύπαρξης, κάποιες πρέπει να μεταφερθούν στη δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση.
Στο επίπεδο δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης, μπορεί να γίνει πολλή δουλειά. Από τις 315!! Αρμοδιότητες που έχει σήμερα, τουλάχιστον το 1/3 πρέπει να καταργηθεί, πολλές να συμπτυχθούν, άλλες να μεταφερθούν στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση, ενώ στη δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση μπορεί να μεταφερθεί μέρος των αρμοδιοτήτων των αποκεντρωμένων διοικήσεων, αλλά και αρμοδιότητες από το κεντρικό κράτος.
Ομοίως και στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης. Μια σειρά από αρμοδιότητες που την επιβαρύνουν (π.χ. έλεγχος λειτουργίας ανελκυστήρων κα.), μπορούν πλέον με τα σύγχρονα μέσα, να αντιμετωπίζονται ηλεκτρονικά και όχι να αποτελούν αρμοδιότητα των Δήμων, άρα να καταργηθούν.
Κατάργηση δομών και επιπέδων διοίκησης λοιπόν είναι το ζητούμενο. Λιγότερες βαθμίδες διοίκησης, λιγότερες διευθύνσεις, λιγότερα τμήματα, λιγότερες αρμοδιότητες είναι τα συστατικά να το νέο δημόσιο.
Έτσι μειώνεται η γραφειοκρατεία, περιορίζεται το κόστος, αυξάνεται ο έλεγχος.
Έτσι όλα θα μπορούν να γίνουν πιο απλά, πιο γρήγορα και με λιγότερο κόστος. Έτσι ο πολίτης θα αισθάνεται ότι τα όποια χρήματα δίνει στο κράτος, στην περιφέρεια, στο δήμο, πιάνουν τόπο.
Όλα τα άλλα, θα είναι λόγια κενού περιεχομένου.
Πρέπει λοιπόν να επικρατήσει η λογική και ο διοικητικός ορθολογισμός, σε βάρος του ισχυρότατου αιτήματος μέρους του πολιτικού κόσμου, αλλά και όσων ευνοούνται από το σημερινό δημόσιο, που δεν επιθυμούν να αλλάξουν τα πράγματα.
* Ο κ. Μανώλης Γραφάκος είναι Οικονομολόγος, πρώην Δήμαρχος Μελισσίων, Γεν. Γραμματέας Δήμου Μεταμόρφωσης capital.gr
