Γράφει ο Μάκης Μοσχοβούδης… Φαίνεται ότι για κάθε Κυβέρνηση , δεξιάς , κεντρώας , κεντροδεξιάς ή «αριστερής’’ κατεύθυνσης ή απόχρωσης , η Αυτοδιοίκηση αποτελεί τον «φτωχό συγγενή’’ του πολιτικού συστήματος .
Ακόμη μια φορά , και με Κυβέρνηση ‘’αριστεράς’’ , παρότι ο θεσμός έχει δεχτεί συντριπτική απώλεια πόρων από τις προηγούμενες μνημονιακές περικοπές , οι Δήμοι και το 2016 θα είναι ‘’φτωχότεροι’’ , αφού οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (Κ.Α.Π. ) θα είναι 1 δις ευρώ λιγότεροι από τις ανελαστικές τους δαπάνες , γεγονός που αποτυπώνεται στο σχέδιο του Προϋπολογισμού του 2016 που κατατέθηκε πριν μερικές μέρες στη Βουλή .
Ακόμη πρέπει να σημειωθεί ότι το 2016 έχουν εγγραφεί στον Προϋπολογισμό να δοθούν στους Δήμους μόλις το 50% αυτών που προβλέπονται από το Ν 3852/2010.
Αυτό σημαίνει απώλεια εσόδων για τους Δήμους άνω των 2,5 δις ευρώ το 2016.
Με δεδομένο ότι οι προηγούμενες περικοπές έχουν στερήσει από τους Δήμους περίπου το 60% των θεσμοθετημένων πόρων τους , η συνεχιζόμενη πολιτική , οικονομικής και όχι μόνον , απαξίωσης της Αυτοδιοίκησης , οδηγεί τον θεσμό σε πραγματική ανυπαρξία , αφού καθίσταται σχεδόν αδύνατη η λειτουργία των Δήμων , γεγονός που τονίζεται συνεχώς και σε κάθε ευκαιρία από τους εκπροσώπους τους .
Ταυτόχρονα, και ενώ μόλις σε ένα μήνα ολοκληρώνεται το 2015 , ακόμη και σε αυτά τα ‘’πετσοκομμένα’’ ποσά , υπολείπεται ένα 30% που δεν έχει αποδοθεί .
Όμως η απαξίωση εκ μέρους της κεντρικής εξουσίας δεν εξαντλείται στο οικονομικό θέμα .
Η ίδια η θεσμική αντιμετώπιση εκ μέρους της σημερινής Κυβέρνησης έχει αρνητικό πρόσημο , αφού το κορυφαίο όργανο των Δήμων , η Κεντρική Ένωση Δήμων ( ΚΕΔΕ) αγνοείται επιδεικτικά , γεγονός στο οποίο αναφέρεται συχνά – πυκνά ο Πρόεδρος της , το να μην προσκαλείται σε διάλογο , σε θέματα που αφορούν άμεσα τον θεσμό , ενόψει μάλιστα επικείμενης νομοθέτησής τους .
Η αγνόηση από την μια και οι συνεχιζόμενες περικοπές από την άλλη , αναδεικνύουν την συνολική πολιτική στάση και την στρατηγική ενδεχομένως που έχει αυτή η Κυβέρνηση για την Αυτοδιοίκηση .
Η διαχρονική αντιπαλότητα , φανερή κάποιες φορές , κυρίως αθέατη τις περισσότερες , συνεχίζεται και επί των ημερών αυτής της Κυβέρνησης .
Δεν χωρά καμιά αμφιβολία ότι το κεντρικό κράτος στη Χώρα μας θέλει την Αυτοδιοίκηση σε ρόλο εκτελεστικό , για αποφάσεις που λαμβάνει το ίδιο , μόνο του χωρίς την συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης . Ταυτόχρονα , αποσυγκεντρώνει αρμοδιότητες , στην ουσία της ‘’πετάει’’ από πάνω του , χωρίς όμως να μεταφέρει και τους αντίστοιχους πόρους για την άσκησή τους .
Εν ολίγοις , κάθε κεντρική εξουσία επιδιώκει να διαθέτει μια Αυτοδιοίκηση χειραγωγούμενη και αδύναμη , θεσμικά , διοικητικά και οικονομικά . Αδιαφορεί φυσικά για την ίδια την Συνταγματική επιταγή που μιλά ευθέως για την αυτοτέλεια του θεσμού . ‘’Ψιλά γράμματα’’ θα πει κάποιος .
Όμως η Αυτοδιοίκηση δεν πρέπει να δεχτεί τον ρόλο του ‘’φτωχού συγγενή’’ . Δεν πρέπει να συναινέσει στον ρόλο του εκτελεστικού βραχίονα της κάθε κεντρικής εξουσίας . Ένας τέτοιος ρόλος είναι υπονομευτικός για τον θεσμό , τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες . Πρέπει να αντιδράσει . Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες διαθέτουν τα όργανα , την εμπειρία αλλά και την κουλτούρα για να αντιμετωπίσουν τους μηχανισμούς και τις πολιτικές απαξίωσής τους.
Επιπλέον , η Αυτοδιοίκηση έχει αποδείξει με τον πλέον έμπρακτο τρόπο την δημιουργική της προσφορά στα δημόσια πράγματα . Μην ξεχνάμε ότι οι Δήμοι και οι Περιφέρειες , μαζί με τις τοπικές κοινωνίες , είναι οι φορείς που ‘’σηκώνουν στις πλάτες τους ‘’ την κοινωνική πολιτική , σε μια περίοδο μάλιστα ανθρωπιστικής κρίσης , με το να συντηρούν δομές και δράσεις κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης , ενώ απέδειξαν την αποτελεσματικότητά τους , σε αντίθεση με το κεντρικό κράτος , στο μεγάλο θέμα των προσφυγικών ροών που δέχεται η Χώρα μας .
Αν η σημερινή Κυβέρνηση επιθυμεί αληθινά μια σύγχρονη Αυτοδιοίκηση , πρέπει να δείξει έμπρακτα το ενδιαφέρον της .
Να προχωρήσει σε γενναίες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες που θα αναδεικνύουν την Αυτοδιοίκηση σε έναν από τους κεντρικούς θεσμικούς πυλώνες της δημόσιας διοίκησης , με νομοθετήματα που θα προωθούν την αποκέντρωση υπηρεσιών , δομών και λειτουργιών, από το κεντρικό κράτος στους Δήμους και τις Περιφέρειες με ταυτόχρονη μεταφορά των αναλογούντων πόρων , ενώ έσοδα που αναφέρονται στην Αυτοδιοίκηση θα πιστώνονται κατευθείαν σε ειδικό λογαριασμό της Αυτοδιοίκησης , η διαχείριση του οποίου θα γίνεται αποκλειστικά από Αυτοδιοικητικό φορέα και όχι από το κεντρικό κράτος .
