Του Κώστα Στούπα
Πριν από λίγες μέρες κάποια διεθνής ομάδα ακτιβιστών είχε προγραμματίσει να μετατρέψει ένα από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της χώρας σε κάμπινγκ, χωρίς να μπει στον κόπο να αιτηθεί άδεια από κανέναν αρμόδιο ή έστω να ειδοποιήσει κάποιον.
Ο ίδιος ο πρύτανης του πανεπιστημίου φέρεται να πληροφορήθηκε τη δραστηριότητα αυτή από αφίσες που είχαν αναρτηθεί στο δρόμο και ανακοινώσεις στο διαδίκτυο.
Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο, είναι παλαιό και σύνηθες. Με πρόφαση το πανεπιστημιακό άσυλο όλα τα πανεπιστήμια της χώρας έχουν μεταβληθεί σε εστίες κάλυψης ανομιών πολιτικών και ποινικών.
Αν υπήρχε στοιχειώδης σοβαρότητα στη χώρα, εδώ και πολλές δεκαετίες μια σειρά υπουργών παιδείας και πρυτάνεων θα έπρεπε από φιλοτιμία και στοιχειώδη αίσθηση του καθήκοντος και μόνο να είχαν παραιτηθεί, αφού δεν μπόρεσαν να επιβάλλουν το νόμο και τη δημοκρατική τάξη στους τομείς της αρμοδιότητάς τους.
Κανένας άλλος τομέας της δημόσιας ζωής στην Ελλάδα δεν αποτυπώνει καλύτερα την ολοσχερή (και όχι μόνο οικονομική) χρεοκοπία της χώρας από αυτόν της παιδείας και ιδίως των πανεπιστημίων.
Σε κανέναν άλλο τομέα του δημοσίου (γιατί στον ιδιωτικό είναι ανύπαρκτη) η πολιτική, ιδεολογική και ρυθμιστική κυριαρχία της ελληνικής αριστεράς δεν είναι μεγαλύτερη από αυτόν της εκπαίδευσης.
Η δημόσια δωρεάν παιδεία στην Ελλάδα αποτελεί, όπως και το μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου δημόσιου τομέα (των ενόπλων δυνάμεων μη εξαιρουμένων) σαν πεδίο διεκπεραίωσης των πελατειακών υποχρεώσεων του κομματικού κράτους, με την πρόφαση της προσφοράς δωρεάν υπηρεσιών.
Η υποχρεωτική ιδιωτική παραπαιδεία σε όλες τις κλίμακες μέσης εκπαίδευσης καταδεικνύει την αδυναμία της δημόσιας παιδείας να καλύψει τις βασικές ανάγκες για την οποία τη χρηματοδοτεί ο Έλληνας φορολογούμενος.
Να επισημάνουμε ξανά πως, όπως σε όλο το δημόσιο τομέα έτσι και στην παιδεία υπάρχει μια μειοψηφία που κάνει με το παραπάνω σωστά τη δουλειά της, αλλά αυτή αποτελεί εξαίρεση και όχι κανόνα.
Ο κανόνας στη δημόσια παιδεία, όπως και στη δημόσια υγεία, είναι η παροχή φτωχών υπηρεσιών, προκειμένου να προκύψει ζήτηση για ιδιωτική παραπαιδεία, μέρος της οποίας καλύπτουν επ’ αμοιβή όσοι αμείβονται από το δημόσιο για να το κάνουν δωρεάν.
Αποτελεί σπάνιο φαινόμενο στην Ελλάδα κάποιο παιδί να καταφέρει να περάσει σε πρώτης ή δεύτερης επιλογής πανεπιστημιακή σχολή με τα εφόδια του δημόσιου σχολείου, χωρίς, με όρους ιδιωτικής οικονομίας, φροντιστηριακή συνδρομή.
Αντιθέτως σύνηθες φαινόμενο είναι όλοι να περνούν σε κάποια σχολή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από τις εκατοντάδες που έχουν δημιουργηθεί σε όλη τη χώρα, ακόμη και με βαθμολογίες πολύ κάτω από τη βάση.
Μου έλεγε προ καιρού καθηγητής περιφερειακού πανεπιστημίου πως φοιτητής ρωτούσε αν αυτό το “Καμπανέλλη” έχει γράψει και στην ελληνική γλώσσα. Το μάθημα είχε να κάνει με κάποιο έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη.
Μιλάμε συχνά για τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν προκειμένου η χώρα να ξεφύγει από την κατάσταση οικονομικής και κοινωνικοπολιτικής χρεοκοπίας. Καμία μεταρρύθμιση δεν πρόκειται να λειτουργήσει και να επιφέρει μακροπρόθεσμα οποιαδήποτε βελτίωση αν δεν αναδομηθεί εκ βάθρων η παιδεία της χώρας μας.
Καθώς η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα επιχειρεί να μετατοπίσει το πολιτικό κέντρο βάρους της από το χώρο της “παλαβής” αριστεράς σ’ αυτόν της κεντροαριστεράς, και καθώς τα λόγια και οι υποσχέσεις δεν έχουν πλέον καμιά αξία σε ό,τι αφορά τον ίδιο, μια σειρά πρωτοβουλιών ιδίως στο χώρο της παιδείας θα αποτελούσαν αξιοπρόσεκτα διαπιστευτήρια των ειλικρινών του προθέσεων.
Οι πρωτοβουλίες αυτές θα μπορούσαν να αφορούν την επαναφορά της μεταρρύθμισης Διαμαντοπούλου που ήταν από τα λίγα νομοθετήματα που ελληνική Βουλή έχει ψηφίσει με τόσο ευρεία πλειοψηφία και έχει καταργήσει με τόσο ισχνή και πιθανώς περιστασιακή.
Καθώς οδεύουμε προς αναθεωρητική Βουλή, η θέσπιση της λειτουργίας μη κρατικών πανεπιστημίων θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει την έμπρακτη συγνώμη.
