Όσοι μένουν στην απέξω, γίνονται ενάντιοι…

Τoυ Φάνη Ουγγρίνη

Καθώς οι διαπραγματεύσεις με τους εταίρους ακόμη δεν έχουν κλείσει, ό,τι ακούγεται για αυξήσεις φόρων και μειώσεις συντάξεων είναι άστατη φημολογία που πιθανότατα διαχέεται από την κυβέρνηση. Το Μαξίμου έχει κάθε συμφέρον να παρουσιάζει ως δυσβάστακτες και παράλογες τις απαιτήσεις του κουαρτέτου, ώστε να εμφανιστεί πως κατάφερε τάχα να τις μειώσει πριν τις αποδεχτεί, πάντα με πόνο για τον ελληνικό λαό. Το δε μεταναστευτικό έχει φύγει από την ημερήσια διάταξη, καθώς η κατάσταση μοιάζει να σταθεροποιείται, σταθερότητα που φυσικά αποκλείεται να κρατήσει πολύ. Όσο για τις κυβερνητικές λεκτικές γκάφες και αποτυχημένες μπλόφες είναι πια τόσο τακτικές, ώστε να έχουν πάψει να προκαλούν έκπληξη ή τρανταχτά γέλια, μα απλώς κάποια θλιμμένα χαμόγελα.  Και φυσικά τίποτα που να μοιάζει σε υλοποίηση έργου δε προχωρά, στους θεσμούς ή στις υποδομές, μόνο άσκοπα μεγάλα λόγια ακούγονται. Κοινώς ζούμε στην οικεία πλέον Συριαζαίικη ρουτίνα.

Συνεπώς, καθώς και το καλοκαίρι έρχεται με γοργά βήματα, οι έλληνες βρήκαν άλλο λόγο για να είναι αναστατωμένοι αυτές τις αφύσικα ζεστές μέρες. Η Ryanair, η γνωστή εταιρία χαμηλού κόστους που κατάφερε να συμπιέσει θεαματικά τις τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων, ιδιαίτερα προς το εξωτερικό, εμφανίζεται ενοχλημένη. Σύμφωνα με ανακοίνωση της, η αρμόδια υπουργός Κουντουρά αδιαφόρησε να απαντήσει στο αίτημα της για απαλλαγή από τα τέλη αποπροσγειώσεων, με αντάλλαγμα μια υπόσχεση για πέντε εκατομμύρια επιβάτες στα επόμενα τρία χρόνια. Δε μας διευκρίνισε βέβαια το αν αυτοί θα είναι έλληνες ή ξένοι. Και για να εκφράσει σαφέστερα τη δυσαρέσκεια της, η Ryanair μας «προειδοποίησε» πως θα τερματίσει τα θερινά της δρομολόγια νωρίτερα απ’ ότι πέρυσι. Κι έτσι μας προέκυψε η αναστάτωση των δυνητικών επιβατών και οι επακόλουθες επικρίσεις κατά της κυβέρνησης για επαναδημιουργία μονοπωλιακών καταστάσεων.

Φυσικά και δε πρόκειται να υπερασπιστώ την ωραία κυρία Κουντουρά. Το έργο της στο υπουργείο είναι ανύπαρκτο, δεν υπάρχει σχέδιο, στοχοποίηση, φαντασία, σύνθεση, δεν υπάρχει απολύτως τίποτε που θα μπορούσε να μας ξεκολλήσει από το μοντέλο «ήλιος-θάλασσα» και τον τουρισμό τετραμήνου. Όμως στην προσκείμενη περίπτωση οι επενδυτές δε μας τα λένε καλά. Η ιρλανδική εταιρία μάχεται(ναι, μάχεται!) κατά της ιδιωτικοποίησης των ελληνικών αεροδρομίων  από την έναρξη της σχετικής διαδικασίας, γνωρίζοντας πως οι  παραχωρησιούχοι θα αύξαναν νομοτελειακά τα τέλη αποπροσγειώσεων.

Βλέπετε, για λόγους που είναι ασαφείς, τα περιφερειακά αεροδρόμια μας χρεώνουν συνήθως λιγότερο κι από ένα ευρώ ανά επιβάτη, τιμή πολύ χαμηλότερη κι από εκείνη που καταβάλλεται σε αντίστοιχους φορείς της ανατολικής Ευρώπης, με μικρή προσέλευση τουριστών. Το θλιβερό αποτέλεσμα αυτής της κρατικής… γενναιοδωρίας το διαπιστώνουμε όλοι όσοι ταξιδεύουμε εκτός του «Ελευθέριος Βενιζέλος», όπως φυσικά και τα εκατομμύρια επισκεπτών στα νησιά μας και στους άλλους παραθεριστικούς προορισμούς. Τα χάλια όμως του κρατικού αερολιμένος Σαντορίνης λίγο ενδιαφέρουν τους Ιρλανδούς ∙ αυτοί πωλούν φθηνά σε επιβάτες που δε χωλοσκάνε για λίγη τσαπατσουλιά και ταλαιπωρία. Οι επιβάτες των υπολοίπων εταιριών όμως δε κρατούν την ίδια στάση.

 

Η όλη υπόθεση αναδεικνύει τις αντιφάσεις που κρύβονται πίσω από κάθε ιδιωτικοποίηση. Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν χαμένοι, κι εδώ δε φαίνεται να είναι και τόσο οι συνήθεις ύποπτοι, δηλαδή οι ΔΥ (της ΥΠΑ εν προκειμένω). Η περίπτωση της παραχώρησης των λιμένων έχει παρόμοια χαρακτηριστικά. Καλό είναι να καταργήσουμε ένα κρατικό μονοπώλιο, μη βάλουμε όπως στη θέση του ένα αντίστοιχο ιδιωτικό.

Ο αγοραστής πχ του ΟΛΘ, θα ανταγωνίζεται τα λιμάνια της Βάρνας, της Κωστάντζας, των Αγίων Σαράντα, ίσως και του Πειραιά. Ενδέχεται λοιπόν να προσφέρει χαμηλές χρεώσεις σε μεγάλους πελάτες αυτών των εγκαταστάσεων, και ταυτόχρονα να κερδοφορεί γδέρνοντας τους μικρομεσαίους βορειοελλαδίτες επιχειρηματίες, αυτούς που δε θα έχουν άλλη διαθέσιμη επιλογή. Ο σχεδιασμός της εν λόγω παραχώρησης προβλέπει κάτι ώστε να αποφευχθεί μια τέτοια δυσάρεστη εξέλιξη για την τοπική οικονομία? Επιτρέψτε μου να αμφιβάλλω, αν κρίνω από την παλιά αποικιοκρατική παραχώρηση του αερολιμένα Αθηνών (εύγε στο Λαλιώτη και στην …επαναδιαπραγμάτευση του) ή από την πρόσφατη εκχώρηση των ΣΕΟ των αυτοκινητοδρόμων, που κατέληξαν σε Αθηναίους αντί σε ντόπιους.

Και οι περιπτώσεις επενδύσεων με δυο όψεις συνεχίζονται. Γίνεται κάπου ένα μεγάλο ορυχείο, ωφελούνται όσοι τεχνικοί και εργάτες εργάζονται σ’ αυτό, ζημιώνονται οι ασχολούμενοι με την τοπική αναψυχή. Παραχωρείται μια ερημική ακτή για ξενοδοχειακή μονάδα, δημιουργούνται εκατοντάδες θέσεις εργασίας, χάνουν ταυτόχρονα μεροκάματο κάποιοι βαρκάρηδες και καντινιέρηδες που λειτουργούσαν εκεί. Στήνεται μια μεγάλη αιολική εγκατάσταση, σίγουρα βλάπτεται κάπως η τοπική πανίδα, προστίθενται όμως πολύτιμα πράσινα μεγαβάτ στο εθνικό δίκτυο. Ακόμη και πάμπολλες βραχονησίδες χρησιμοποιούνται ως βοσκότοποι, αν πωληθούν σε άραβες και ρώσους πού θα πάει ο νησιώτης κτηνοτρόφος τα κατσίκια του? Δε ξέρω, όμως δε γίνεται να μένουμε τόσο στάσιμοι για κάποια ζωντανά και μερικές ταβέρνες με ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Οι ιδιωτικοποιήσεις πρέπει να συνεχιστούν και κυρίως να διευρυνθούν. Τα καταπατημένα κρατικά χωράφια στη συντριπτική πλειοψηφία τους θα πρέπει να πωληθούν στους χρήστες τους. Στο κάτω κάτω της γραφής, με εξαίρεση τις προστατευόμενες περιοχές και τις στρατιωτικές τοποθεσίες, δεν υπάρχει λόγος να κατέχει το Δημόσιο τόση γη. Οι μεγάλοι ανοικτοί αρχαιολογικοί χώροι , μαζί  με πολλά διάσπαρτα μικρά μουσεία, θα πρέπει επίσης να παραχωρηθούν. Οι ιδιώτες, υπό την επίβλεψη των αρχαιολόγων, ξέρουν και μπορούν να αναβαθμίσουν τους χώρους μα και να φέρουν επισκέπτες.

Εγκαταλελειμμένα παραδοσιακά χωριά, λιγνιτικά εργοστάσια, κλειστές χημικές βιομηχανίες, ακίνητα στην κατοχή Ταμείων, σχολάζοντα ναυπηγεία, τεχνητές αρδευτικές λίμνες, χιονοδρομικά κέντρα, οτιδήποτε σήμερα μένει ανεκμετάλλευτο μπορεί να πράξει πλούτο υπό ιδιωτική διεύθυνση, ακόμη και υπό τους αυστηρότερους περιβαλλοντικούς κανόνες. Με μία μόνο θεμελιώδη προϋπόθεση: τα οφέλη να διαχυθούν πραγματικά και στις τοπικές κοινωνίες. Όμως και οι τοπικές κοινωνίες οφείλουν να μην συμπεριφερθούν εγωιστικά και κουτοπόνηρα, θέτοντας παράλογες μαξιμαλιστικές απαιτήσεις, όπως συνήθιζαν στο παρελθόν. Αυτή τη φορά-αν φυσικά ξαναέρθει- η ανάπτυξη δε θα πρέπει να αφήσει έξω κανέναν. .liberal.gr