Με την πρώτη αποστολή στην Τεχεράνη, εγκαινιάστηκε το σχέδιο της Κίνας «Μια ζώνη, ένας δρόμος», σε μια προσπάθεια να αναβιώσει το αρχαίο εμπορικό δίκτυο που κάποτε βοήθησε τη σύνδεση της Ανατολής με την Ευρώπη.
Η νέα πρωτοβουλία δεν θα βοηθήσει μόνο την οικονομική ανάπτυξη των χωρών κατά μήκος της νέας διαδρομής, αλλά θα επιτρέψει στην Κίνα να αποκτήσει πρόσβαση σε νέες αγορές για τα δικά της προϊόντα και να συμβάλει στη βελτίωση του προβληματικού ρυθμού ανάπτυξής της. Αν και αυτό το σχέδιο εμφανίζεται ως αμοιβαία επωφελές, πολλοί αναρωτιούνται μήπως η Κίνα θέτει τις βάσεις για την εξασφάλιση μιας περιφερειακής ηγεμονίας, με τη δημιουργία μιας Σινοκεντρικής δομής.
Ο Δρόμος του Μεταξιού
Ο Δρόμος του Μεταξιού ήταν ένα αρχαίο δίκτυο εμπορικών δρόμων, που ξεκίνησε γύρω στο 220 π.Χ., ζωτικής σημασίας για το εμπόριο καθώς και τις πολιτιστικές και τεχνολογικές ανταλλαγές σε όλη την Ασία και την Ευρώπη. Αποτελούνταν από μια οδική διαδρομή και μια ναυτική ρότα. Ο Δρόμος του Μεταξιού βοήθησε σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη πολλών πολιτισμών της εποχής και αποτέλεσε το πρώτο πεδίο δράσης για τη διεθνή διπλωματία, διευκολύνοντας τις πολιτικές και οικονομικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των πολιτισμών.
Η περιφερειακή διπλωματία της Κίνας
Περισσότερο από το εμπόριο, ο Δρόμος του Μεταξιού βοήθησε την ενδυνάμωση και την επέκταση της κινεζικής κουλτούρας, την επιρροή και τη στρατιωτική της δύναμη. Καθώς επιταχύνθηκε το εμπόριο, αυξήθηκε και η επιρροή της Κίνας. Εκείνη την εποχή, η Κίνα έβλεπε τον εαυτό της ως τον πιο προηγμένο πολιτισμό του κόσμου, ενώ θεωρούσε άλλα κράτη, φυλές και εθνοτικές ομάδες ως απολίτιστους και βάρβαρους. Αυτή η πεποίθηση υπεροχής δημιούργησε τον Σινοκεντρισμό και προηγήθηκε της Βεστφαλίας, που οδήγησε στη δημιουργία των σύγχρονων εθνών-κρατών. Στον Σινοκεντρικό κόσμο, η Κίνα ήταν το κέντρο του σύμπαντος, που περιβαλλόταν από αυτό που αντιλαμβάνονταν ως κράτη υποτελών.
Δύο χιλιετίες αργότερα, η Κίνα βλέπει τώρα την αναβίωση της αρχαίας εμπορικής οδού ως επιτακτική ανάγκη για την εξασφάλιση και τη διατήρηση της μελλοντικής οικονομικής ανάπτυξής της. Καθώς η Κίνα επιδιώκει να αποκαταστήσει την εξουσία της στη διεθνή σκηνή, χρειάζεται πρώτα να διασφαλίσει την περιφέρειά της. Σύμφωνα με τον Yan Xuetong, κορυφαίο κινέζο αναλυτή, για να γίνει η Κίνα μια παγκόσμια δύναμη, πρέπει πρώτα να γίνει περιφερειακή δύναμη. Το κλειδί για την επιτυχία, έγκειται στις διπλωματικές σχέσεις της κίνας με τις χώρες στην περιφέρειά της, κάτι που όπως φαίνεται σήμερα, είναι πρωταρχικός της στόχος. Ακόμα κι αν η Κίνα δεν επιδιώκει την αναβίωση του Σινοκεντρισμού, η δομική διάταξη που στηρίζει το σύστημα θεωρείται ζωτικής σημασίας για το μέλλον της.
Η απότομη οικονομική ανάπτυξη της Κίνας τα τελευταία τριάντα χρόνια βασίστηκε στην εξασφάλιση της προμήθειας ενέργειας από το εξωτερικό. Για να συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός ανάπτυξης, η σταθερότητα του εφοδιασμού είναι θέμα εθνικής ασφάλειας. Οι βασικοί προμηθευτές της Κίνας βρίσκονται κυρίως στο Κέρας της Αφρικής και τη Μέση Ανατολή. Χωρίς αυτές τις πηγές ενέργειας, ολόκληρο το σύστημα της Κίνας μπορεί να βρεθεί σε ένα οδυνηρό αδιέξοδο.
Η ηγεμονία
Η πρωτοβουλία «Μια ζώνη, ένας δρόμος», παρόμοια με την αρχαία διαδρομή, αποτελείται από μια χερσαία και μια θαλάσσια διαδρομή. Η χερσαία ξεκινά από την Κίνα και μέσω της ενεργειακά πλούσιας Κεντρικής Ασίας φτάνει στο Ιράν και εν συνεχεία από την ταραχώδη περιοχή του Λεβάντε της Μέσης Ανατολής, φτάνει στην Ευρώπη. Η θαλάσσια δίοδος ξεκινά από τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, περνάει μέσα από τον Ινδικό Ωκεανό, από εκεί στο Κέρας της Αφρικής πριν φτάσει μέσω της διώρυγας του Σουέζ στην Ευρώπη.
Με υπάρχουσες κορεσμένες αγορές, η Κίνα επιδιώκει νέες ευκαιρίες για να βοηθήσει τη χώρα να παραμείνει σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και αυτή η νέα πρωτοβουλία δημιουργεί μια πιθανή οικονομική επανεκκίνηση της Κίνας. Επιπλέον, η πρωτοβουλία είναι μια απάντηση στη Συνθήκη Trans-Pacific Partnership η οποία επιδιώκει να δημιουργήσει ένα οικονομικό μπλοκ στον Ειρηνικό με όλους, εκτός από την Κίνα.
Η πρωτοβουλία «Μια ζώνη, ένας δρόμος», όχι μόνο θα δημιουργήσει ένα νέο οικονομικό μπλοκ, αλλά επίσης θα δημιουργήσει μια διηπειρωτική οργάνωση με επικεφαλής την Κίνα. Η δημιουργία της Ασιατικής Τράπεζα Επενδύσεων και Υποδομών, η οποία έχει γίνει μια ισχυρή αντίπαλος για την Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (δύο ισχυρών χρηματοπιστωτικών οργανισμών υπό αμερικανική ηγεσία), η δημιουργία αυτής της πρωτοβουλίας είναι ακόμη μια πρόκληση προς τις ΗΠΑ. Ουσιαστικά πρόκειται για την σταδιακή οικοδόμηση ενός χάσματος μεταξύ του κόσμου με τις ΗΠΑ από τη μία πλευρά και την Κίνα από την άλλη.
Η πρωτοβουλία «Μια ζώνη, ένας δρόμος» είναι μια επική προσπάθεια της Κίνας για να αναβιώσει τον αρχαίο Δρόμο του Μεταξιού που κάποτε βοήθησε να συνδεθεί η ανατολή με την Ευρώπη. Αυτή η πρωτοβουλία δεν βοηθά μόνο τις χώρες κατά μήκος της νέας διαδρομής, αλλά και την Κίνα. Ακόμα κι αν η οικονομική ανάπτυξη φαίνεται να είναι η πρόθεση πίσω από το σχέδιο, μακροπρόθεσμα η Κίνα κατασκευάζει μια βάση για την εξασφάλιση της περιφερειακής ηγεμονίας μέσα από τη δημιουργία μιας περιφερειακής Σινοκεντρικής δομής.
