Σμύρνης και Τριπολιτσάς γωνία…

«Το ασκέρι, όπου ήτον μέσα, το Ελληνικόν, έκοβε και εσκότωνε, από Παρασκευή έως Κυριακή, γυναίκες, παιδιά και άνδρες, τριάντα δύο χιλιάδες, μία ώρα ολόγυρα της Τριπολιτσάς. Ένας υδραίος έσφαξε ενενήντα. Έλληνες εσκοτώθηκαν εκατόν».

Η πιο πάνω περιγραφή ανήκει σε αυτόπτη μάρτυρα. Και όχι σε οποιονδήποτε αυτόπτη, αλλά σε αυτόν που συνέλαβε και εκτέλεσε το σχέδιο αποκλεισμού – αρχικά – και άλωσης του οθωμανικού διοικητικού και στρατιωτικού κέντρου της Πελοποννήσου. Της Τριπολιτσάς. Στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Ο Γέρος μας παραδίδει την συγκεκριμένη περιγραφή στα απομνημονεύματά του θέλοντας προφανώς να διατηρήσει στις μνήμες όχι των σύγχρονων του αλλά των γενιών που έρχονται τα πάντα για τον αγώνα που έδωσαν για την απελευθέρωση. Άθελα του μας δίνει ένα μάθημα γραφής ιστορίας. Απλό και ωμό. Όπως τα γεγονότα που καταγράφονται.

Στις 23 Σεπτεμβρίου γιορτάζουμε την απελευθέρωση της Τρίπολης. Λογικά γιορτές μνήμης θα στηθούν για μια ακόμη χρονιά προκειμένου να εξαρθεί για ακόμη μια χρονιά το θάρρος και η ανδρεία των οπλαρχηγών εκείνων που κατάφεραν να διασφαλίσουν το μέλλον της Επανάστασης στην Πελοπόννησο. Δικαίως, όμως υπάρχει ένα αλλά. Ένα μεγάλο αλλά. Ο τρόπος που έχει διδαχθεί η ιστορία είναι μέσω παραμορφωτικών φακών. Οι όποιες αναφορές στα συμβάντα περισσότερο θυμίζουν μεσαιωνικούς τροβαδούρους που υμνούσαν ανδραγαθήματα ιπποτών παρά ιστορική καταγραφή. Μια καταγραφή που χωρίς παραλείψεις και φτιασίδια θα δώσει μια πραγματική εικόνα των τεκταινομένων. Για να «μάθουμε»(;) ότι κίνητρο για κάποιους δεν ήταν η απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό, αλλά ο προσωπικός πλουτισμός.

Όσο και αν δεν κάθεται εύκολα σε «εθνικώς ευαίσθητα» στομάχια, ο μύλος της ιστορίας δεν χρειάζεται μόνο ρομαντικά συναισθήματα για να γυρίσει. Όσο αναγκαίος και αν ήταν ο εξωραϊσμός προσώπων και καταστάσεων στα πρώτα χρόνια, τόσο αναγκαίο καθίσταται πλέον να έχουμε μια συνολική εικόνα όσων έχουν γίνει και μέχρι σήμερα δεν χωρούσαν στα επίσημα ιστορικά εγχειρίδια, σχολικά και μη.

Για να προλάβουμε τυχόν θυμωμένες σκέψεις θα επιθυμούσαμε στο σημείο αυτό να  κάνουμε μια απαραίτητη διευκρίνιση.

Δεν είναι αντεθνικά τα κίνητρα αυτού του κειμένου. Αντιθέτως.

Είναι όμως εναντίον της πολιτικά ορθής ανάγνωσης της ιστορίας. Μιας λογικής που τελικά οδηγεί σε «συνωστισμούς» και άλλα τραγελαφικά. Μιας λογικής που οδήγησε αμερικανίδες φεμινίστριες να μην αποδέχονται τον όρο History (His story η ιστορία του άντρα σύμφωνα με την ερμηνεία τους) αλλά να αντιπροτείνουν το Herstory.

Αλλά ας γυρίσουμε στα δικά μας γιατί ξεφύγαμε. Η Τρίπολη έπεσε και η επανάσταση μπόρεσε και στέριωσε. Προηγήθηκε μια σκληρή πολιορκία η οποία ακολουθήθηκε από ασύλληπτη σφαγή. Στο μεσοδιάστημα έγιναν πολλές συναλλαγές μεταξύ των πολιορκημένων Τούρκων, Αλβανών και Εβραίων με τους πολιορκητές τους.

Οπλαρχηγοί που έπαιξαν τον δικό τους ρόλο στην μετέπειτα πορεία της επανάστασης συμμετείχαν ή επέτρεψαν στο ασκέρι τους να συμμετάσχει στην κτηνωδία. Αποχώρησαν από την Τριπολίτσα όχι πασπαλισμένοι από χρυσόσκονη, αλλά με τα ρούχα τους βουτηγμένα στην σκόνη και στο αίμα.

Όσο και αν λείπει από τις επίσημες αναφορές αυτή είναι η πραγματικότητα.

Όσο και αν επιχειρείται να καμουφλαριστεί ότι ήταν η συσσωρευμένη οργή από αντίστοιχες τουρκικές ωμότητες που την προκάλεσε, δεν μπορεί να ξεχαστεί.

Και δεν χρειάζεται. Καθώς για να την δούμε «σαν πρώτα ανδρειωμένη» πρέπει  πρώτα να την γνωρίσουμε «από την κόψη του σπαθιού την τρομερή, από την όψη που με βία μετρά την γη».