Όταν βρίσκεσαι στην Αβάνα, στην Κούβα και ξέρεις τι θέλεις, τότε υπάρχει και ο τρόπος για να το βρεις. Όπως το να κατέβεις σε ένα πολυσύχναστο πάρκο στο κέντρο και να ψάξεις με το βλέμμα σου ντόπια πρόσωπα να σε κοιτάνε πίσω, γιατί ξέρουν τι είναι αυτό που ψάχνεις. Αφού κοιταχτείτε, κάνεις νόημα με το κεφάλι και σου γνέφει πίσω, σε προσεγγίζει και σε ρωτά: “Κάρτα;” κι εσύ απαντάς “Πόσο;”
Ανοίγει το πορτοφόλι του και σου βγάζει μια πράσινη κάρτα και του δίνεις 3 πέσος. Είσαι πολύ κοντά στο στόχο σου αρκεί να βγάλεις ένα κέρμα να ξύσεις την κάρτα για να πάρεις τον κωδικό.
Με την βοήθεια του smartphone, αγνοώντας διάφορα μηνύματα ασφαλείας, επιλέγεις “proceed anyway” και μετά από λίγο το κινητό σου σε συνδέει με τον “κόσμο”, αφού αυτό είναι που χρειάζεται να κάνεις για να πάρεις την πολύτιμη πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Κατά την διάρκεια των τελευταίων μηνών, η αυταρχική κυβέρνηση της Κούβας έχει εγκαταστήσει hotspot Wi-Fi σε όλη την χώρα, τα οποία μάλιστα παρακολουθούνται. Έδωσε πρόσβαση σε υψηλής ταχύτητας διαδίκτυο έξω από ακριβά ξενοδοχεία, φτιαγμένα για ξένους αξιωματικούς και Ευρωπαίους τουρίστες.
Αυτά τα σημεία έχουν γίνει σύμβολο του πρωτόγνωρου “ανοίγματος” της Κούβας, αφού μετά απο καιρό η Κούβα και οι ΗΠΑ ξεκίνησαν να έχουν πάλι διπλωματικές σχέσεις, κάτι το οποίο ήταν υποτίθεται αποτέλεσμα της ανάγκης των αδερφών Castro για ισορροπία.
Η επανασύνδεση με την οικογένεια μέσω Skype, οι νεαροί Κουβανοί που ανοίγουν λογαριασμό στο facebook για πρώτη φορά και η περιέργεια να μάθουν τι σκέφτεται ο υπόλοιπος κόσμος για αυτούς, είναι τα πρώτα μικρά βήματα που έκανε η Κούβα, προς το “άνοιγμα” της χώρας.
Το καθεστώς των Κάστρο ανακοίνωσε ότι αυτό αποτελεί πρόοδο για μια χώρα που μόνο το 5% του πληθυσμού της είχε πρόσβαση στο διαδίκτυο. Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Κούβας, τώρα πια το 25% του πληθυσμού έχει πρόσβαση, αλλά αυτός ο αριθμός είναι ανακριβής αφού αναφέρετε στο 25% των ανθρώπων που έχει πρόσβαση στο intranet (ντόπιο και περιορισμένο δίκτυο επικοινωνίας) και όχι στο ανοικτό διεθνές δίκτυο.
Μιλώντας με εκατοντάδες Κουβανούς, θα καταλάβεις ότι πολύ λίγοι έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο από το σπίτι τους. Οπότε μια εβδομάδα είναι αρκετή για να δεις και να μάθεις τους διάφορους τρόπους που οι Κουβανοί διαδίδουν πληροφορίες τόσο online όσο και offline.
Προφανώς τα hotspots στα δημόσια σημεία είναι καλύτερα από το τίποτα, αλλά σίγουρα δεν θα έπρεπε να θεωρείται αυτό το συμβολικό “άνοιγμα” ως ουσιαστικό άνοιγμα της διαβόητα κλειστής κυβέρνησης της Κούβας προς τον υπόλοιπο κόσμο.
Ο διευθυντής επικοινωνίας του Ιδρύματος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Κούβας στο Μαϊάμι, Jose Luis Martinez, δήλωσε πως:
“Τα 35 hotspots δεν είναι τίποτα για μία χώρα των 11 εκατομμυρίων ανθρώπων. Θα μπορούσατε να φανταστείτε αν η μόνη πρόσβαση στο διαδίκτυο, στο Μανχάταν, ήταν από 35 hotspots μόνο; Αυτό είναι τρελό αφού όλοι λογοκρίνονται, παρακολουθούνται και ελέγχονται από την κυβέρνηση, άρα δεν είναι ένα ιδιαίτερο “άνοιγμα””.
Η πρόσβαση στο internet, ελέγχεται εξολοκλήρου από την κυβέρνηση, όπως άλλωστε και όλα σε αυτήν την χώρα.
Είτε έχεις πρόσβαση στο “δημόσιο” Wi-Fi μέσω hotspot συνδεδεμένο με ένα ξενοδοχείο, είτε χρησιμοποιείς ένα από τα λίγα κρατικά εργαστήρια υπολογιστών, θα πρέπει να έχεις πάρει την κάρτα που εκδίδεται από την μοναδική εταιρία τηλεπικοινωνιών της Κούβας, ETECSA (Empresa de Telecomunicaciones de Cuba S.A). Εξ ου και η καθολική χρήση των κινητών τηλεφώνων της σε όλη την χώρα.
Η ETECSA στο παρελθόν ήταν μία συνεργασία ανάμεσα στην κυβέρνηση της Κούβας και της εταιρίας Telecom Italia, αλλά από το 2011 ανήκει στην κυβέρνηση της Κούβας αφού η Telecom Italia πούλησε το μερίδιο της σε αυτήν.
Τώρα στην ETECSA ανατέθηκε η εγκατάσταση και η λειτουργία των Wi-Fi hotspots, η πώληση κινητών συσκευών και προγραμμάτων σταθερής τηλεφωνίας καθώς και η πώληση των καρτών για πρόσβαση στο internet απευθείας στους χρήστες, η λειτουργία εργαστηρίων υπολογιστών που μερικά από αυτά έχουν και πρόσβαση στο internet και τέλος η διαχείριση των email διευθύνσεων της Κούβας.
Επειδή η ETECSA προσφέρει τόσες πολλές και σημαντικές υπηρεσίες, οι ουρές στα καταστήματα της είναι μεγάλες, αργές και αποδιοργανωμένες όπως και κάθε γραφειοκρατική υπηρεσία στη χώρα.
Αν θες να δικτυωθείς, μπαίνεις σε ένα κατάστημα της ETECSA και είσαι προετοιμασμένος να δώσεις 2 δολάρια (δηλαδή το 10% του μισθού σου) για την κάρτα πρόσβασης στο διαδίκτυο διάρκειας μίας ώρας.
Η εύρεση αυτών των καρτών είναι δύσκολη και ακριβή και έτσι ελέγχεται από τη μαύρη αγορά. Η πώληση των καρτών που γίνεται στις πλατείες και στα πάρκα είναι εξίσου παράνομη με την πώληση των ναρκωτικών ουσιών.
Αυτά τα “βαποράκια του ίντερνετ”, ασχολούνται με τις συγκεκριμένες παράνομες πωλήσεις είτε επειδή μπορούν να αγοράσουν εύκολα αυτές τις κάρτες από επιχειρηματίες, είτε αγοράζοντας μία επιπλέον κάρτα που και που με την πρόφαση να παρατείνουν την δική τους πρόσβαση στο internet.
Αλλά τα αποθέματα των καρτών είναι μικρά και οι περισσότεροι Κουβανοί δυσκολεύονται να τις προμηθευτούν.
Εναλλακτικά, κάποιοι έχουν αρχίσει να πωλούν μέρος από την συνδεσιμότητα τους χρησιμοποιώντας μία εφαρμογή στο smartphone, την Connectify, η οποία δίνει την δυνατότητα να μοιράζεται μία σύνδεση ενός smartphone μέσω Wi-Fi, κάτι που στον υπόλοιπο κόσμο ξέρουμε ως “tethering”.
Οι περισσότεροι για να αποφύγουν το ακριβό κόστος του internet, καταφεύγουν στην αγορά εφαρμογών και μουσικής από μικρές επιχειρήσεις που εισάγουν πολλά δεδομένα παράνομα από τις ΗΠΑ σε usb και σε εξωτερικούς σκληρούς δίσκους, με σκοπό να τα πουλάνε σε “πακέτα”.
Το σύστημα είναι δομημένο έτσι, με σκοπό να δίνει στους Κουβανούς ελάχιστο χρόνο για να σκεφτούν και να εκφραστούν όταν επιτέλους καταφέρουν να συνδεθούν στο διαδίκτυο. Βάζει τους Κουβανούς σε μία διαδικασία επιβίωσης μέρα με τη μέρα.
Εάν κάποιος χρειάζεται να διασχίσει τη μισή πόλη για να αποκτήσει πρόσβαση, έχει λιγότερο χρόνο για να διαβάσει ειδήσεις και να πληροφορηθεί για τον έξω κόσμο.
