Του Andrew Brady… Πολλά άτομα, ειδικά αυτήν την εποχή, είναι υπέρμαχοι του κατώτατου μισθού. Κάποιοι υπερασπίζονται ακόμα και την αύξησή του. Ο κατώτατος μισθός είναι ο ελάχιστος περιορισμός που τίθεται ως προς τα χρήματα στα οποία ένας εργαζόμενος επιτρέπεται να πωλεί τον μόχθο του στον εργοδότη. Άλλος ένας, πιο απλός, ορισμός είναι το ελάχιστο καθορισμένο χρηματικό ποσό στο οποίο κάποιος μπορεί να δουλέψει για κάποιον άλλο. Ο κατώτατος μισθός θεσπίστηκε από την κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να αυξήσει τα ημερομίσθια και, καλώς εχόντων των πραγμάτων, να αυξηθεί και η συνολική ζήτηση στην οικονομία. Η συνολική ζήτηση είναι η συνολική ποσότητα αγαθών ή υπηρεσιών που ζητούνται (και μπορούν να αγοραστούν) σε μια οικονομία. Σύμφωνα με τη λογική του κατώτατου μισθού, αν αυξήσετε τον βασικό μισθό, όλοι θα κερδίσουν περισσότερα χρήματα. Αυτή η πίστη δεν είναι χωρίς έρεισμα –η συλλογιστική αυτή έχει στέρεες βάσεις. Εν τούτοις, όταν εξετάζεται από την πραγματικότητα μιας προχωρημένης οικονομικής αντίληψης, τότε απλά δεν βγάζει νόημα.
Ο κατώτατος μισθός
Ο κατώτατος μισθός δημιουργήθηκε, εν μέρει, για να βοηθήσει τα πιο φτωχά και λιγότερο παραγωγικά μέλη. Εν τούτοις, όταν αναλύσουμε τον βασικό μισθό, φαίνεται ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα. Ας ξεκινήσουμε με μια απλή ιστορία όπου δεν υπάρχει κατώτατος μισθός. Ο Bill έχει ένα εστιατόριο ονόματι «Bill’s Café». Οι εργαζόμενοί του είναι ο Rob, ο Greg και ο Jim. Ο Rob είναι ένας έφηβος που πάει σχολείο και κάποιες φορές δεν είναι εύκολο να βασιστεί κανείς πάνω του. Ο Rob πληρώνεται αυτήν την περίοδο 5 δολάρια την ώρα για τη δουλειά του. Ο Greg είναι 62 ετών και εργάζεται ώστε να ασχολείται με κάτι και να βγάζει μερικά επιπλέον χρήματα μετά τη σύνταξη. Ο Greg πληρώνεται με 6 δολάρια την ώρα. Ο Jim τελείωσε πρόσφατα το κολλέγιο, είναι πολύ παραγωγικός και έξυπνος. Ο Jim προσπαθεί να βρει μια δουλειά, και, ενώ ψάχνει, εργάζεται σε αυτήν την καφετέρια για να βγάλει μερικά χρήματα. Ο Jim πληρώνεται 10 δολάρια την ώρα. Η εργασία του έφηβου Rob δεν πληρώνεται τόσο όσο του Jim, γιατί ο Jim είναι πιο παραγωγικός στις ώρες που δουλεύει. Ο Jim είναι επίσης πιο αξιόπιστος. Η εργασία του Greg δεν πληρώνεται τόσο πολύ γιατί είναι μεγάλος σε ηλικία. Ο Jim έχει το μεγαλύτερο κόστος γιατί είναι πολύ παραγωγικός στη διάρκεια των ωρών που εργάζεται. Ο καθένας πληρώνεται ανάλογα με την αξία του για τον εργοδότη. Αν ο εργοδότης κάνει το λάθος να εκτιμήσει τον μόχθο του πολύ χαμηλά, τότε κάποιος άλλος εργοδότης μπορεί να έρθει στην αγορά και να προσφέρει υψηλότερο μισθό. Αυτή είναι η υπόθεση εργασίας. Τώρα, πολλά άτομα στην υποθετική μας κοινωνία έχουν εκνευριστεί με αυτό. Θέλουν να δουν κατώτατο μισθό 8 δολαρίων την ώρα. Η κυβέρνηση θεσπίζει αυτόν τον κατώτατο μισθό 8 δολαρίων. Αμέσως, ο εργοδότης αρχίζει να χάνει χρήματα. Δημιουργείται έλλειμμα αν συνεχίσουν να εργάζονται ο Rob και ο Greg. Ο Bill, ο εργοδότης, πρέπει να επιλέξει ανάμεσα σε κάποιες λύσεις. Η πρώτη είναι να αυξήσει τα ημερομίσθια όλων τους σε 8 δολάρια την ώρα κατά τον νόμο και να χάνει χρήματα κάθε ώρα. Η δεύτερη επιλογή είναι να απολύσει τον Rob και τον Greg και να προσπαθήσει να βρει πιο παραγωγικά άτομα στην αγορά εργασίας για να προσλάβει. Η τρίτη επιλογή είναι να επενδύσει πολλά χρήματα σε μηχανικό εξοπλισμό ώστε να μπορεί να λειτουργήσει με μόνο ένα άτομο και μηχανές. Η τέταρτη επιλογή είναι να κλείσει το μαγαζί γιατί πλέον αποτελεί πολύ μεγάλο οικονομικό ρίσκο. Τώρα, ενώ ο Bill έχει πολλές επιλογές, καθεμία από αυτές είναι επιβλαβής για τα δύο λιγότερο παραγωγικά άτομα. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ο Rob και ο Greg μένουν άνεργοι. Φανταστείτε τώρα αυτή την ιστορία σε μεγαλύτερη κλίμακα –την οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αυτή τη στιγμή, ο ομοσπονδιακός κατώτατος μισθός στις Ηνωμένες Πολιτείες ανέρχεται στα 7,25 δολάρια την ώρα. Θα χρησιμοποιήσουμε άλλη μία ιστορία. Ο Bill είναι ένας ιδιαίτερα ρατσιστής και σεξιστής επιχειρηματίας. Έχει την ακλόνητη πεποίθηση ότι όλοι οι Αφροαμερικανοί και όλες οι γυναίκες είναι λιγότερο παραγωγικά άτομα από τους λευκούς άνδρες στην αγορά. Αυτή τη φορά η Robina δεν είναι μια μη παραγωγική έφηβη, αλλά μια Αφροαμερικανίδα γυναίκα γύρω στα 35. Ο Greg είναι ένας άντρας στις ίδιες συνθήκες με τη Robina. Ο Jim είναι ένας λευκός άντρας γύρω στα 35. Και οι τρεις τους έχουν την ίδια ρεαλιστική παραγωγική αξία. Εν τούτοις, ο Bill δεν το βλέπει έτσι. Ο Bill προσλαμβάνει τη Robina για 3 δολάρια την ώρα, τον Greg για 5 και τον Jim για 10. Αυτό αποτελεί επαίσχυντη κίνηση από την πλευρά του Bill. Όμως, οι άνθρωποι εξαγριώνονται. Θέλουν ο κατώτατος μισθός να πάει στα 8 δολάρια την ώρα. Ο Bill εκνευρίζεται, απολύει τους Greg και Robina, και αντιμετωπίζει τις ίδιες επιλογές όπως και στην πρώτη περίπτωση. Όμως, αυτή η ιστορία είναι πολύ πιο πιθανή. Σε αυτήν την περίπτωση, ένας εργοδότης (ή αρκετοί) λογικά θα δουν τα παραγωγικά πλεονεκτήματα που προσφέρουν οι προσλήψεις των Greg και Robina. Άλλοι εργοδότες έρχονται και τους προσφέρουν θέσεις εργασίας. Όσο αυξάνεται η προσφορά εργασίας, αυξάνεται και ο μισθός. Ο Bill δεν φάνηκε οικονομικά έξυπνος με την πρόσληψη των Greg και Robina με τόσο χαμηλούς μισθούς, αφού, ανά πάσα στιγμή, κάποιος άλλος εργοδότης μπορούσε να έρθει και να τους προσφέρει υψηλότερους μισθούς λόγω της υψηλότερης παραγωγικότητάς τους.
Το βασικό νόημα των ιστοριών είναι ότι ο κατώτατος μισθός πλήττει τα λιγότερο παραγωγικά μέλη της κοινωνίας. Αντί να προσλαμβάνονται για την αληθινή παραγωγική τους αξία, θα πρέπει να απολύονται ή να στερούνται ευκαιρίες για εργασία επειδή οι επιχειρήσεις θα έχαναν χρήματα με την πρόσληψή τους. Δεν θα έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν εργασιακή εμπειρία και εκπαίδευση ώστε να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους. Το ίδιο ισχύει και για την θεωρητική παραγωγική αξία. Αν ένας επιχειρηματίας, όπως ο Bill στη δεύτερη περίπτωση, είναι προκατειλημμένος για κάποιο λόγο, θα τους προσλαμβάνει με χαμηλότερους μισθούς. Ο κατώτατος μισθός, όμως, αποτρέπει τον Bill από την πρόσληψη αυτών των ανθρώπων που αποτελούν αντικείμενα προκατάληψης. Σε μια υποθετική κοινωνία όπου όλοι οι εργοδότες είναι σαν τον Bill τον Ρατσιστή, τα άτομα που θεωρούνται λιγότερο παραγωγικά δεν θα προσλαμβάνονται τόσο εύκολα, με αποτέλεσμα να αποτρέπονται από την επιμόρφωση που θα αυξήσει την πραγματική παραγωγικότητα και τον μισθό τους.
Αυτή είναι μια απλή μικροοικονομική γραφική παράσταση που δείχνει πώς ένας κατώτατος μισθός, για την ακρίβεια η αύξηση του κατώτατου μισθού, δημιουργεί πλεόνασμα διαθέσιμων εργαζομένων. Όταν ένα κράτος έχει περισσότερο εργατικό δυναμικό από διαθέσιμες θέσεις εργασίας, παρατηρείται ανεργία. Όπως έχουμε εξετάσει σε αυτό το άρθρο, η ανεργία γενικά πλήττει αυτούς που είναι αναποτελεσματικοί ή εκείνους για τους οποίους υπάρχει η προκατάληψη ότι είναι αναποτελεσματικοί.
Εκμετάλλευση
Πολλοί προβάλλουν το επιχείρημα ότι ο ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης εκμεταλλεύεται τους εργαζομένους της βγάζοντας κέρδος. Αυτό, όμως, δεν ισχύει. Ο επιχειρηματίας όχι μόνο παρέχει τον εργασιακό χώρο, αλλά και το κεφάλαιο που απαιτείται για την παραγωγή. Το κεφάλαιο είναι κάτι που, σε συνδυασμό με τον μόχθο, παράγει πλούτο. Ο μηχανικός εξοπλισμός αποτελεί κεφάλαιο. Άλλες μορφές έμμεσου κεφαλαίου περιλαμβάνουν τους συνεργάτες, τη γη, την αναγνώριση του ονόματος και τον πρότερο μόχθο που απαιτήθηκε για την παραγωγή υλών. Χωρίς όλο αυτό το κεφάλαιο που παράγεται από τον εργοδότη, η παραγωγική αξία των εργαζομένων μειώνεται δραματικά.
Αυτό μας οδηγεί, λοιπόν, σε ένα απλό αξίωμα. Αν ένας εργαζόμενος έχει φυσική παραγωγική αξία παραπάνω από τον μισθό που μπορεί να βρει στην αγορά χωρίς το κεφάλαιο που δίνεται από έναν εργοδότη –μπορεί να παραιτηθεί από τη δουλειά του και να αρχίσει να παραγάγει. Σε άλλη περίπτωση, όμως, δεν είναι εκμετάλλευση όταν ο εργοδότης δίνει τόσα πολλά για να αυξήσει την παραγωγική αξία των εργαζομένων. Η παραγωγική αξία παράγει πλούτο –όχι ο μόχθος καθαυτός.
